اسرائیل در پرونده اتهامات نسل‌کشی در جنگ غزه چگونه از خود در دیوان لاهه دفاع کرد؟

آفریقای جنوبی این اتهامات را در قالب یک شکایت به یکی از عالی‌ترین نهادهای قضایی سازمان ملل متحد برده است. حال آنکه مشاور حقوقی اسرائیل در دومین روز رسیدگی به این پرونده اظهار داشت که برعکس، دادگاه باید علیه آفریقای جنوبی به اتهام حفظ روابط نزدیک با حماس اقدام کند.

اسرائیل از قضات دیوان بین‌المللی خواست تا درخواست آفریقای جنوبی برای توقف حملات تهاجمی به نوار غزه را رد کنند و اعلام کرد که توقف درگیری در این برهه زمانی به معنی بی‌دفاع شدن اسرائیل خواهد بود.

آفریقای جنوبی که این شکایت را در ماه دسامبر به دیوان بین‌المللی دادگستری (ICJ) تسلیم کرده بود، روز پنج‌شنبه از قضات لاهه خواست تا با فعال کردن تدابیر اضطراری، به اسرائیل دستور توقف فوری حمله را صادر کنند.

به کانال تلگرام یورونیوز فارسی بپیوندید

تال بِکر، مشاور حقوقی وزارت امور خارجه اسرائیل به صحن دادگاه عرضه داشت که تفسیر آفریقای جنوبی از وقایع جاری «به شدت تحریف شده است.»

او گفت: «اگر نسل‌کشی هم صورت گرفته باشد علیه اسرائیل بوده است. این حماس است که به دنبال نسل‌کشی علیه اسرائیل است.»

بکر با بیان اینکه اسرائیل حق دارد از خود دفاع کند، گفت: «رنج وحشتناک غیرنظامیان، اعم از اسرائیلی و فلسطینی، در درجه اول نتیجه راهبرد حماس است.»

این در حالی است که گروه فلسطینی حماس ادعاهای اسرائیل مبنی بر پنهان شدن در میان غیرنظامیان را تکذیب می‌کند.

بکر گفت: «اسرائیل در یک جنگ تدافعی در برابر حماس قرار دارد نه اینکه علیه مردم فلسطینی باشد. در نتیجه مؤلفه اصلی نسل‌کشی یعنی همان قصد نابود کردن یک قوم به طور کامل یا جزئی، اصلا در این قضیه صدق نمی‌کند.»

نسل‌کشی یا دفاع از خود؟

این نوع از استدلال آوردن‌های اسرائیل اساسا به این معناست که دیوان بین‌المللی دادگستری صلاحیتی برای توقف اقدامات نظامی این کشور در غزه ندارد.

مالکوم شاو، وکیل مدافع اسرائیل در جلسه دادگاه گفت: «این نسل‌کشی نیست، آفریقای جنوبی فقط بخشی از داستان را روایت می‌کند.»

حامیان فلسطینیان در شهر لاهه هلند، با در دست داشتن پرچم‌های فلسطین راهپیمایی کردند و از یک صفحه نمایش بزرگ در مقابل محل برگزاری دادگاه به تماشای جلسه رسیدگی پرداختند. این افراد در هنگام صحبت هیات اسرائیلی در دادگاه شعار می‌دادند: «دروغگو! دروغگو!»

یک فلسطینی به نام «نین حجاوی» که اخیرا به هلند آمده درباره استدلال اسرائیل مبنی بر اینکه تحولات نوار غزه ذیل دفاع از خود تعریف می‌شود، گفت: «چگونه یک اشغالگر که ۷۵ سال به مردم ظلم می‌کند می‌تواند بگوید این دفاع از خود است؟»

حامیان اسرائیل نیز یک گردهمایی جداگانه با حضور برخی از اعضای خانواده گروگان‌های حماس برگزار کردند.

اسرائیل با اشاره به نام حماس گفته است که آفریقای جنوبی به عنوان سخنگوی گروهی ظاهر شده است که توسط ایالات متحده، اتحادیه اروپا، بریتانیا و چندین کشور دیگر به عنوان تروریست شناخته می‌شود. آفریقای جنوبی این اتهام را رد کرده است.

از زمانی که نیروهای اسرائیلی حمله خود به باریکه نوار غزه را آغاز کردند، تقریباً تمامی جمعیت ۲ میلیون و ۳۰۰ هزاری غزه دست‌کم یک بار از خانه‌های خود رانده شده‌اند و همین موضوع منجر به وقوع یک فاجعه انسانی شده است.

پس از برچیده شدن آپارتاید تبعیض نژادی در آفریقای جنوبی، این کشور همواره از آرمان فلسطینی حمایت کرده است. این رابطه‌ از زمانی شکل گرفت که سازمان آزادی‌بخش فلسطین به رهبری یاسر عرفات از مبارزه اعضای گروه موسوم به «کنگره ملی آفریقا» علیه حکومت اقلیت سفیدپوست حمایت کرد.

آیا جهان وارونه شده است؟

اسرائیل اتهامات مطرح شده از سوی آفریقای جنوبی را ریاکارانه توصیف کرد و گفت که این پرونده بزرگ در دادگاه بین المللی نشان دهنده وارونه شدن جهان است.

رهبران اسرائیل از حمله هوایی و زمینی خود در غزه به عنوان پاسخی مشروع به حمله هفتم اکتبر حماس یاد می‌کنند، روزی که شبه نظامیان به جوامع اسرائیلی یورش بردند و حدود ۱۲۰۰ نفر را کشتند و نزدیک به ۲۵۰ نفر دیگر را به گروگان گرفتند.

تال بکر گفت که اسرائیل در حال مبارزه در «جنگی است که آغازگر آن نبوده و به دنبال آن نیز نبوده است».

وی با اشاره به اینکه رنج کشیدن غیرنظامیان در جنگ برای طرح این اتهام کافی نیست، افزود: «در این شرایط می‌توان گفت که اتهامی نادرست‌تر و بدخواهانه‌تر از ادعای نسل‌کشی علیه اسرائیل وجود ندارد».

روز جمعه، اسرائیل بر وحشیانه بودن حملات هفتم اکتبر تمرکز کرد و ویدئوها و صدای دلخراش وقایع آن روز را یادآور شد.

بکر گفت: «آنها [حماس] کودکان را جلوی چشم والدین و والدین را در جلوی کودکان شکنجه کردند، بعضی‌ها از جمله نوزادان را زنده زنده سوزاندند و به طور سیستماتیک به تعداد زیادی زن، مرد و کودک تجاوز کردند و برخی را مثله کردند.»

• حمایت آفریقای جنوبی از فلسطینی‌ها چگونه با پرونده نسل‌کشی در این کشور عجین شده است؟
• مواجهه اسرائیل با اتهام نسل‌کشی؛ آیا حکم دیوان لاهه در خصوص جنگ غزه لازم الاجرا خواهد بود؟
• وقتی قربانی هولوکاست به نسل‌کشی متهم می‌شود؛ علت سکوت اتحادیه اروپا در پرونده اسرائیل در لاهه چیست؟

انتظار می‌رود که دادگاه در مورد آن بخش از پرونده که بر لزوم اتخاذ اقدامات اضطراری تاکید دارد تا اواخر ماه ژانویه تصمیم بگیرد، اما در مورد اتهامات نسل‌کشی فعلا تصمیم‌گیری نخواهد نشد چراکه این روند ممکن است سال ها به درازا بینجامد.

احکام صادره از سوی دیوان بین‌المللی دادگستری قطعی و بدون تجدیدنظر است، اما دادگاه راهی برای اجرایی شدن احکام خود ندارد.