تنش بین چین و تایوان رو به افزایش است/ «لای چینگ ته» اهل امتیاز و مذاکره نیست/ «شی‌جینپینگ» هم دست‌بردار نخواهد بود

مهسا مژدهی: انتخابات تایوان و برنده شدن چهره ضد چین در این کشور، خشم پکن را برانگیخت. چینی‌ها پیش از اینکه مردم تایوان پای صندوق‌های رای بروند،‌ انتخابات را انتخاب بین جنگ یا صلح نامیده بودند. پس از حمله روسیه به اوکراین بسیاری معتقد بودند که چین منتظر فرصتی است تا کار پوتین را در مورد چین‌تایپه یا همان تایوان تکرار کند. با این حال پکن در مقایسه با مسکو چیزهای بیشتری برای از دست دادن دارد و حاضر نیست مواهب تجارت را با غرب را فدای تایوان کند. با همه اینها به‌نظر نمی‌رسد که چینی ها حتی اگر چهره‌ای استقلال‌طلب در تایوان قدرت را در دست داشته باشد، ذره‌ای تردید به خود در مورد حق تعیین سرنوشت برای تایوان راه بدهند.

در خبرآنلاین با عبدالرضا فرجی‌راد استاد ژئوپلیتیک دانشگاه در مورد تاثیر انتخابات تایوان بر روابط با چین به گفتگو نشسته‌ایم:

بیشتر بخوانید:

نکات مهم نیویورک تایمز درباره رئیس جمهور جدید تایوان/ چین یک شکست سنگین خورد

چقدر خطر حمله چین به تایوان جدی است

هشدار رهبر چین جدی‌تر شد/ اژدهای زرد تایوان را می‌بلعد؟

چین انتخابات تایوان را انتخاب بین جنگ و صلح نامید. آیا باید پس از اوکراین، انتظار حمله چین به تایوان را داشته باشیم؟

علت اینکه چین از انتخابات ناراضی است به خاطر این است که فردی که سر کار آمده و قبلا معاون ریس جمهور بود، نسبت به دو نفر کاندیدای دیگر دورتر از چین است و از حزبی است که بر استقلال تایوان تایید دارد. انتخاب او باعث تنش بیشتر بین تایوان و چین و امریکا و چین می‌شود. با توجه به شرایطی که به وجود آمده تنش‌ها ادامه خواهد داشت اما من بعید می‌دانم که چینی‌ها تا زمانی که بدانند از نظر اقتصادی و سرمایه‌گذاری در غرب و صادرات به غرب اگر جنگ شود ضربه اساسی به چین نمی‌خورد به تایوان حمله نمی‌کند. این به معنای آن نیست که چین فشار را بر تایوان اضافه نمی‌کند. تلاش می‌کنند کالایی که وارد تایوان می‌شود هزینه‌اش برای مردم این کشور بیشتر شود و فشارهای نظامی از نظر هوا و دریا اضافه خواهد شد و سعی می‌کنند محیط تایوان را تنگ‌تر می‌کنند تا بتوانند در فرصتی تایوان را پس بگیرند.

مشخص است که چین قید تایوان را نمی‌زند و اگر فشارها اثرگذار باشد در سال‌های آتی شاهد مذاکرات خواهیم بود. اما اگر فشارها تاثیر گذار نباشد من تصور می‌کنم که بعد از ۲۰۲۷ که انتخابات بعدی انجام می شود، اگر حزب دیگری قدرت را در تایوان به‌دست بگیرد، فرصتی برای مذاکره میان چین و تایوان پیش بیاید.

فردی که در انتخابات پیروز شده در جبهه مقابل چین قرار دارد. انتخاب او تایوان را به کدام سمت می‌رود؟

این حزب متحد آمریکاست و خیلی تمایل با چین ندارد و دنبال گفتگو با چین نیستند و دنبال این هستند که هر چه بیشتر قدرت نظامی تایوان را افزایش دهند و اما کاری هم نکنند که درگیری ایجاد شود. این حزب که برنده شده، گرایش نامزدش نسبت به امریکا در مقایسه با گزینه‌های دیگر بیشتر است. دو نفر دیگر تمایل داشتند با چین مذاکره کرده و تنش را کاهش دهند. اما اینها طرفدار دادن امتیاز و مذاکره به چین نیستند.

آیا بحرانی که میان چین و تایوان وجود دارد، باعث می‌شود دخالت واشنگتن در آسیای شرقی افزایش پیدا کند؟

در شرق آسیا امریکا در تایوان و ژاپن و فیلیپین و کره جنوبی پایگاه‌هایی دارد. برخی از آنها به خاطر روسیه هستند اما عمدتا به چین مربوط هستند. امریکا ادعا می‌کند متحدینی در شرق آسیا دارد که باید از آنها دفاع کند. اما واقعیت امر این است که چین قدرت دوم دنیاست و امریکایی ها نگران هستند که این کشور از نظر اقتصادی و نظامی از امریکا عبور کند. پس باید هر چه بیشتر جلوی رشد چین را بگیرند و این مسیر را کند کنند.

تایوان جزو ۱۰ قدرت برتر اقتصادی جهان است و تراشه می‌سازد و بزرگ‌ترین تراشه ساز دنیاست. تراشه در سیستم‌های نرم‌افزاری کامپیوتر و موبایل استفاده می‌شود و هر چقدر دنیا به سمت تکنولوژی برود، نیاز به تایوان بیشتر می‌شود. امریکا می‌داند که اگر تایوان در اختیار چین قرار بگیرد پکن قدرت بیشتری پیدا می‌کند. دلیل بعدش هم این است که تایوان قدرت اقتصادی است و به برتری چین سرعت می دهد.

تنش بین چین و تایوان رو به افزایش است و چین دست از تایوان بر نمی دارد. وقتی سیستم چین کمونیستی شد ناراضی‌ها به این جزیره حمله کردند و حکومت تشکیل دادند. برای آمریکا منافع ملی مطرح است. مسائل مهمی در این سو وجود دارد.

اکنون با حزبی که سرکار آمده و مردم تایوان به آن رای داده‌اند امکان گفتگو و توافق بین تایوان و چین وجود ندارد و کاری نمی‌شود کرد و تنش بالا می‌گیرد ما بایست منتظر بمانیم تا تنش ها در چهار سال آینده ادامه پیدا کند تا شاید چهار سال بعد گروه دیگری رای بیاورد که خواهان مذاکره با چین باشد. شاید راهی پیدا شود که دو طرف بتوانند بدون صدمه به یکدیگر در همسایگی هم زندگی کنند. ممکن است که چین در نهایت بپذیرد که اقتصاد تایوان با روش متفاوتی در مقایسه با پکن اداره شود.

۳۱۱۳۱۲