زنان روشنفکر: تاج السلطنه، روشنفکر درباری، مسعود نقره کار - Gooya News

پیشگفتار

روشنفکری پدیده‌ای فرا جنسیتی ست و" فکر" مردانه و زنانه، درمعنای فکرِدرجه یک و دو، وجود نداشته و ندارد. زنان بسیاری با فکری"روشن"، تاثیرگذار و پیشگام در جنبش روشنفکری میهنمان حضور فعال داشته‌اند، زنانی پرسشگر، نقاد و شک کننده، آینده نگر، تولید کننده ایده، گفتمان ساز و آزادیخواه.
زنان روشنفکر با پرسشگری، تفکری نقادانه و شک کننده، گذشته و حال به ویژه سنت‌ها و نهادهای سنتی و خرافه به زیر تیغ تشریح و ریشه یابی برده‌اند تا با توان سنجش و تفکیک و به گونه‌ای روشمند راهی به سوی نو شدن و نو کردنِ عرصه‌های فکری، رفتاری، اجتماعی، سیاسی، اقتصادی و فرهنگی بجویند و بنمایانند. زنانی گزینه‌ساز که آنچه را نقد ونفی کرده‌اند برایش جایگزینی متفاوت و نو داشته‌اند و با پرسشگری، نقادی و شکاکی پدیداریِ تغییر و ترویج هنجارشکنی انتظار کشیده‌اند. آینده‌ای تجسم کرده‌اند و امید به تحقق‌اش بسته‌اند. "سازنده تاریخ آینده " شده‌اند و نشان داده‌اند جهان روشنفکری میدان جهش به سوی آینده است، آینده‌ای مدرن و نوگرایانه. خواستار نو کردن اندیشه و کردار، مدرنیته، مدرنیزم و مدرنیزاسیون (تجدد و نوسازی) بوده‌اند با این درک که مدرنیته امری ذهنی و رفتاری و مدرنیزاسیون عینیتی ست که بدون مدرنیته عملی نیست.
نکته مهم دربررسی و شناخت و تحلیل از روشنفکر و روشنفکری این است که نمی‌باید به این پدیده انسانی - اجتماعی منزه طلبانه و کمال گرایانه نگریست. روشنفکر انسان است و مثل هر انسانِ دارای کنش اجتماعی از لغزش و خطا و کمبودهای گوناگون مبری نیست. در نگاه به روشنفکر و روشنفکری به ویژه نگاه سنجشگرانه و یا به وقت داوری و قضاوت در بارۀ آنان ویژگی‌های شرایط، محیط زیست و زندگی‌شان را می‌باید مد نظر داشت.