سهم قهرمانان ملی در چهل و دومین جشنواره بین المللی فیلم فجر

گروه فرهنگ و هنر خبرگزاری دانشجو - زهرا قربانی رضوان؛ باتوجه به الگوسازی و معرفی قهرمانان در قالب‌های مختلف چه در مدیوم تلویزیون و سینما و چه در تئاتر و هنر‌های تجسمی و موسیقی شاهد تاثیر معرفی این افراد به عنوان الگو و شاخص هستیم. با نگاهی به سینمای غرب که سالهاست رو به قهرمان سازی و ایجاد قهرمان تخیلی دارد ضرورت توجه به معرفی قهرمانان ملی دو چندان می‌شود.

متاسفانه در دهه‌های گذشته‌ی سینمای ایران پرداخت به قهرمانان ملی مورد غفلت قرار گرفته بود، اما اکنون سینمای ایران قدم به سمت معرفی این چهره‌ها برداشته و توانسته در این مسیر چارچوب‌هایی را مشخص و تولیدکنندگان را برای ساخت آثار از این دست ترغیب کند. درواقع در نتیجه‌ی این نوع پرداخت تصاویر در ذهن مخاطب نقش می‌بندد و ماندگاری آثار در قالب تصویر و سینما دوچندان می‌شود، بخصوص اکنون که مردم دیگر کمتر مطالعه می‌کنند و به بهانه نداشتن فرصت به سمت مطالعه کتاب نمی‌روند. در همین نقطه است که یک فیلم در ۲ ساعت با استفاده از عناصر مختلف در کنار سرگرمی تاثیرات فراوانی از جنبه‌های گوناگون در سطوح مختلف به جای می‌گذارد. درواقع ایران از منظر داشتن مفاخر و قهرمانان در عرصه‌های مختلف جایگاه ویژه‌ای دارد، اما یکی از نقاط ضعف آن عدم توجه در بازنمایی هرچه بهتر قهرمانان است.

اگرچه اکنون واژه قهرمان معطوف به دفاع مقدس نمانده و شاهد تحولاتی در آن بودیم. در دهه ۹۰ شاهد نوع نگاه متفاوت و جدی سینمای ایران به نمایش قهرمان بودیم. ساخت فیلم‌هایی از جمله: «۲۳ نفر»، «ایستاده در غبار»، «به وقت شام»، تنگه ابوقریب»، «چ»، «منصور» و ... توانست ظرفیت ساخت آثار با کیفیت را نمایان سازد.

پرداخت به قهرمان، چون از دل واقعیت بیرون می‌آید همیشه با حساسیت همراه بوده است. قرار گرفتن در چارچوب‌های خاص از جمله توانایی نویسنده و کشش دراماتیک داستان، شخصیت پردازی و ترسیم قهرمان و بیان زندگی در قالب درام از مباحث مهم این امر است. یکی از مباحث ضروری هزینه‌های بسیار کلان ساخت آثار قهرمان محور است و به همین علت حضور جدی ارگان‌های دولتی را می‌طلبد. اکنون شاهد آن هستیم که ارگان‌های دولتی از جمله حوزه هنری، سازمان سینمایی اوج، فارابی، سوره و روایت فتح در کنار بخش خصوصی حضوری جدی در این عرصه داشتند تا جایی که بیشترین سهم حضور در لیست نهایی جشنواره فجر را کسب کردند.

از جمله فیلم‌هایی که امسال در لیست حضور در جشنواره فجر چهل و دوم قرار دارند و به معرفی قهرمانان می‌پردازند می‌توان به این موارد اشاره کرد:

«آسمان غرب با محوریت شهید شیرودی»
این فیلم با نگاهی متفاوت، رشادت، غیرت و میهن‌دوستی خلبان شهید علی‌اکبر شیرودی و دیگر همرزمانش را در روز‌های آغازین جنگ به تصویر می‌کشد. «آسمان غرب» دومین تجربه کارگردانی محمد عسگری پس از ساخت فیلم سینمایی «اتاقک گلی» است. این فیلم سینمایی محصول بنیاد سینمایی فارابی و سازمان سینمایی سوره است که با مشارکت ارتش جمهوری اسلامی ایران ساخته شده است.

«احمد با محوریت شهید احمد کاظمی»
این اثر سینمایی برای اولین بار قصه‌ای ناگفته از ۱۸ ساعت ابتدایی حادثه تراژیک زلزله بم و اقدامی قهرمانانه در این ساعات پُرالتهاب را همزمان با بیستمین سالگرد این اتفاق روایت می‌کند. تینو صالحی، هنرمند باسابقه عرصه تئاتر، در این اثر ایفاگر نقش شهید کاظمی است. طراح لوگوی این فیلم محمد روح‌الامین بوده و فیلم محصول مشترک موسسه تصویرشهر و سازمان سینمایی سوره است.

«صبح اعدام با محوریت لحظات پایانی زندگی طیب حاج رضایی و اسماعیل رضایی»
«صبح اعدام» برشی از لحظات پایانی زندگی طیب حاج رضایی و اسماعیل رضایی است که در پی قیام خونین ۱۵ خرداد ۱۳۴۲ محکوم به اعدام شدند. داستان این فیلم در فاصله زمانی ۵ تا ۶:۳۰ صبح این روز روایت می‌شود. پیرنگ اصلی این داستان اعتراضی و سیاسی، اقتباسی از گزارش واقعی خبرنگار روزنامه کیهان از مراسم تیرباران این دو شخصیت است.

«مجنون با محوریت شهید زین الدین»
این فیلم برشی از حماسه آفرینی شهیدان مهدی و مجید زین‌الدین و رزم‌آوران لشگر ۱۷ علی‌بن‌ابی‌طالب (ع) در جزیره مجنون و عملیات بزرگ خیبر را به تصویر می‌کشد. پس از فیلم‌های «ایستاده در غبار» با روایتی از زندگی حاج احمد متوسلیان، «منصور» با روایتی از زندگی شهید منصور ستاری و «غریب» با روایتی از زندگی شهید محمد بروجردی، حالا «مجنون» تازه‌ترین محصول سازمان اوج محسوب می‌شود که به یکی از شهدای شاخص انقلاب و دفاع مقدس می‌پردازد.

«معجزه پروین با محوریت زندگی پروین اعتصامی»
«معجزه پروین» به کارگردانی محمدرضا ورزی و تهیه کنندگی محمدرضا شریفی نیا است. بازیگران این فیلم سینمایی آزیتا حاجیان، محمدرضا شریفی نیا، مارال بنی آدم، حسین پاکدل، ملیکا شریفی نیا، سام نوری، فرزاد حسنی، رامین ناصر نصیر هستند. همانطور که از نام فیلم مشخص است این اثر زندگینامه پروین اعتصامی از دوران جوانی را به تصویر کشیده است.