توافق اروپا و مراکش برای تشدید فشارها بر پناهجویان

خبرگزاری میزان - سرکوب مهاجران در مراکش نشان‎دهنده تعهد فزاینده این کشور برای مهار مهاجرت به سمت اتحادیه اروپاست.

با این حال، کلید این توافق پول نیست، بلکه پذیرش اروپا از ادعای مراکش در مورد صحرای غربی مورد مناقشه است.

مراکش؛ دروازه‌بان مهاجرت اروپا

مراکش نقش خود را به‌عنوان دروازه‌بان مهاجرت به اروپا به‌طور فزاینده‌ای جدی می‌گیرد.

براساس بیانیه اخیر نیرو‌های مسلح مراکش، حدود ۸۷ هزار مهاجر را در سال ۲۰۲۳ متوقف کردند که در مقایسه با حدود ۵۶ هزار مهاجر بین ژانویه تا آگوست ۲۰۲۲ افزایش شدیدی داشته است.

ارتش مراکش اعلام کرد که اکثر این مهاجران در نزدیکی خط ساحلی غربی مراکش دستگیر شدند و از آنجا، جزایر قناری اسپانیا تنها حدود ۱۰۰ کیلومتر (۶۲ مایل) فاصله دارد.

با این حال، بین ژانویه و نوامبر ۲۰۲۳، حدود ۵۷ هزار نفر نیز از این مسیر وارد جزایر قناری شدند؛ براساس بیانیه اخیر شورای اروپا، این یک رکورد افزایش ۸۲ درصدی نسبت به سال ۲۰۲۲ است.

همه پناهجویان ورودی به اروپا از مراکش خارج نمی‌شوند، بسیاری از کشتی‌های کوچک یا قایق‌های بادی در امتداد ساحل غربی آفریقا سوار می‌شوند.

رکورد غرق شدن پناهجویان در اقیانوس اطلس در سال ۲۰۲۳

براساس گزارش نهاد غیردولتی «کامیناندو فرانتیرز»، ۶ هزار و ۶۱۸ مورد مرگ پناهجویان، بیش از ۲ برابر تعداد سال قبل از آن، بین مراکش و جزایر قناری در سال ۲۰۲۳ ثبت شده است.

سونیا هگاسی، معاون یک مرکز تحقیقات آلمانی، گفت: دلایل زیادی وجود دارد که به‎‎اصطلاح «مسیر غربی» به‌طور فزاینده‌ای مورد استفاده قرار می‌گیرد، بیش از همه، زیرا مسیر‌های دیگر حتی خطرناک‌تر از این مسیر هستند.

برای مثال، شرایط در لیبی بسیار سخت‌تر است، زیرا پناهجویان مشتاق به‌طرز وحشیانه‌ای اخراج و بازگردانده و در زندان‌های این کشور در شرایطی غیرانسانی محبوس می‌شوند.

هگاسی، تاکید کرد: سایر کشور‌های شمال آفریقا نیز رفتار درست و مناسبی با پناهجویان ورودی ندارند.

پیمان مهاجرت مراکش با اروپا

در آینده، نقش مراکش به‎عنوان دروازه‎بان مهاجرت اروپایی احتمالا تشدید خواهد شد؛ پس از ۷ سال مذاکره، مراکش و اتحادیه اروپا سرانجام در دسامبر ۲۰۲۳ بر سر یک پیمان مهاجرت به توافق رسیدند.

هانس لایتنس، مدیر اجرایی آژانس مرزی اروپا (فرانتکس)، برای تقویت گفت‌وگو و همکاری با مقامات مدیریت مرزی مراکش، به سرعت از این کشور بازدید کرد.

لایتنس در بیانیه‌ای، گفت: مراکش به‌عنوان یک شریک حیاتی در آفریقا برجسته است.

کامیل لو کوز، دستیار مدیر مؤسسه سیاست مهاجرت اروپا، می‌گوید: این مهم است که تأکید کنیم در حالی که پیمان مهاجرت مورد توافق قرار گرفته، اما ما از اجرای این پیمان بسیار فاصله داریم.

لو کوز، توضیح داد: این یک توافق سیاسی است که بودجه و کارکنان اتحادیه اروپا را برای ایجاد زیرساخت‌ها متحد می‌کند تا پیمان مهاجرت در چند سال آینده به واقعیت تبدیل شود.

توافق بین اروپا و مراکش این است که اتحادیه اروپا از ادعای ارضی مراکش حمایت می‌کند و مراکش از سیاست اروپا در قبال پناهندگان حمایت می‌کند.

در همین حال، تعهد مراکش پیش از این و در اوایل ژانویه ۲۰۲۴ آزمایش شده بود؛ در شب سال نو میلادی، نیرو‌های مسلح مراکش حدود هزار و ۱۰۰ مراکشی، الجزایری، تونسی و مردمی از کشور‌های جنوب صحرای آفریقا را که به سمت جزایر قناری و همچنین مناطق تحت پوشش سئوتا و ملیلیه در اسپانیا در حرکت بودند، رهگیری و دستگیر کردند.

این دو قلمرو اسپانیایی در سواحل شمالی مراکش تنها مرز‌های زمینی اتحادیه اروپا در قاره آفریقا هستند.

قلمرو به‌عنوان ابزار چانه‌زنی

معاون مدیر ارتباطات در اندیشکده شورای آتلانتیک مستقر در واشنگتن، می‌گوید: برای مراکش، مهاجرت یک کارت فشار کلاسیک در مذاکراتش با اتحادیه اروپا بوده است.

مراکش در سال‌های ۲۰۲۰ و ۲۰۲۱ و در بحبوحه بحران با اسپانیا، عمدا به مهاجران مخفی محلی و ورودی اجازه هجوم به مرز‌های دو منطقه محصور سئوتا و ملیله را داد که منجر به وحشت بزرگی در اتحادیه اروپا و مادرید شد.

با این حال، پس از آنکه حدود ۲ هزار نفر به سمت مرز ملیله حرکت کردند، گرم شدن روابط دیپلماتیک بین مراکش و اسپانیا رخ داد و ساعت‌ها خشونت میان نیروهای مرزی اسپانیا و پناهجویان روی داد و دستکم۲۳ نفر در ژوئن ۲۰۲۲ کشته شدند،

انتهای پیام/