روتردام و تمرکز بر استعدادهای جدید/سینمای شیلی ۵۰ سال پس از کودتا

به گزارش خبرگزاری مهر به نقل از ددلاین، جشنواره بین‌المللی فیلم روتردام (IFFR) از سه شنبه (۲۵ ژانویه) کارش را با نمایش فیلم «هد ساوت» جاناتان اولگیلوی کارگردان نیوزیلندی که داستانش در اواخر دهه ۱۹۷۰ در شهر زادگاهش کرایست‌چرچ می‌گذرد و درباره فرهنگ موسیقی پست پانک در این شهر است، شروع کرد.

روتردام پیش از این در سال ۲۰۲۱ فیلم علمی تخیلی «گرگ تنها» ی این کارگردان را در بخش رقابتی خود به نمایش درآورده بود.

وانیا کالوجرچیچ مدیر هنری IFFR درباره این انتخاب می‌گوید: این اولین بار است که شخصاً با او ملاقات کردیم زیرا در زمان نمایش فیلم اول او، کرونا بود.

وی در ادامه می افزاید: با مقایسه این ۲ فیلم می‌پرسید چگونه یک فیلمساز می‌تواند ۲ فیلم تا این حد متفاوت بسازد؟ ما واقعاً خلاقیت و نبوغ او را تحسین می‌کنیم.

در طول ۱۰ روز برگزاری این جشنواره، روتردام حدود ۴۴۰ فیلم را به نمایش درمی‌آورد.

رقابت اصلی پنجاه و سومین دوره این جشنواره به طور مشخص متنوع است و ۱۴ فیلم برای کسب جایزه «ببر» این جشنواره رقابت می‌کنند که «تصنیف سوزان سزر» ساخته مادلین هانت ارلیش فیلمساز اهل بروکلین از جمله آنهاست. این فیلم کاوشی در زندگی نویسنده ضداستعمار فرانسوی‌تبار مارتینیکی است. «خانه شنا» ساخته جاستین اندرسون که با اقتباس دبورا لوی ساخته شده هم فیلم دیگر بخش رقابتی اصلی است.

اولین تجربه کارگردانی میدهون مورالی بازیگر سینمای مالایالام با عنوان «واگن بوسه» در کنار فیلم دمیترو موسیف کارگردان اوکراینی درباره جنگ با عنوان «زنبورهای خاکستری»، درام برزیلی «پرایا فورموسا» ساخته جولیا دی سیمون، درباره زنی که در قرن نوزدهم از آفریقا قاچاق شده دیگر فیلم‌های بخش رقابتی هستند.

کالوجرچیچ می‌گوید: روتردام از زمان آغاز به کار خود در سال ۱۹۷۲، همیشه تمایل به نوعی برنامه‌ریزی اخلاقی برای نمایش فیلم‌هایی داشته که احتمالاً به سینماهای هلند یا شاید حتی اروپا راه نمی‌یافتند.

وی می‌افزاید: این جشنواره خانه آن فیلم‌های سینمایی و نیز ملت‌ها و فیلمسازانی است که اغلب چنین صحنه‌ای را نمی‌بینند.

فیلم مهیج «اجاره‌نشینی» از سینمای کامبوج، درام هندی «هفت دریا هفت تپه» که به‌عنوان بازتابی در فلسفه تامیل معرفی شده و فیلم علمی تخیلی دانمارکی «ابدی» دیگر فیلم‌های این بخش هستند.

جشنواره فیلم روتردام هر سال با تمرکز بر استعدادهای نوظهور و جاه‌طلب، برای ارایه یک پلت‌فرم برای فیلمسازان مناطقی که کمتر دیده می‌شوند و لزوماً در جریان اصلی سینمای اروپا و آمریکا جای نمی‌گیرند، برگزار می‌شود.

کلر استوارت، مدیر اجرایی جشنواره البته این امر را نمی‌پذیرد و می‌گوید دومین سال کارم در سال ۱۹۹۹ بود که کریستوفر نولان برای «تعقیب» برنده جایزه تایگر شد. این فیلم کارش را از این جشنواره شروع کرد و بعد به اسلم‌دنس رفت و در نهایت فیلم دوم اسکار شد.

وی افزود: این جشنواره کارش کشف است. اگر شما به عنوان یک حرفه‌ای به یافتن استعدادهای جدید متعهد هستید، این جشنواره کارش همین است.

از دیگر نقاط مشترک امسال این جشنواره با اسکار، گفت‌وگو با ساندرا هولر بازیگر «آناتومی یک سقوط» نامزد بازیگر زن اسکار است، که با نمایش دیگر فیلم او «منطقه مورد علاقه» برای اولین بار در هلند، در این جشنواره صورت می‌گیرد.

مدیر جشنواره می‌افزاید: ارتباط هلند با ساندرا هولر از مدت‌ها پیش شروع شده که به دلیل همکاری این بازیگر در فیلم «حرکت براونی» به کارگردانی نانوک لئوپولد هلندی در سال ۲۰۱۰ است. نانوک در عین حال از اعضای هیات نظارت این جشنواره است.

کوثر بن‌هنیه، فیلمساز تونسی نیز مستند «چهار دختر» خود را با جلسه پرسش و پاسخ پس از یکی از نمایش‌های فیلمش همراهی خواهد کرد. این فیلم هم نامزدی اسکار را کسب کرده است.

از دیگر نکات برجسته در برنامه‌های «گفت‌وگوی بزرگ» امسال، گفت‌وگوهای روی صحنه با دبی هری و آماندا کرامر، پیرامون مستند علمی تخیلی «چنین غیرواقعی» و همچنین کارگردانان مارکو بلوکیو، آن فونتین و بیلی وودبری است.

تمرکز ویژه بر شیلی به مناسبت پنجاهمین سالگرد کودتای نظامی به رهبری آگوستو پینوشه و تأثیری که این امر بر سینمای این کشور داشت و موجب پراکنده شدن فیلمسازان آن در سراسر جهان در تبعید شد، از دیگر بخش‌های امسال جشنواره روتردام است.

وانیا کالوجرچیچ می‌گوید: مدتی شیلی تقریباً سینما نداشت … ما به این می‌پردازیم که چه اتفاقی برای این فیلمسازان افتاد که به اتحاد جماهیر شوروی، به فرانسه، فنلاند و بسیاری از جاهای دیگر در سراسر این کره خاکی رفتند، و چه نوع فیلم‌هایی ساختند.

وی تاکید دارد که این موضوع امروز بیش از پیش مطرح است زیرا بسیاری از هنرمندان مجبور به ترک کشورهای خود می‌شوند.

استوارت، رییس سابق جشنواره فیلم لندن BFI، که در ژوئن گذشته سمت مدیر عامل IFFR را بر عهده گرفت، از هم اکنون کار برای یک برنامه ۵ ساله برای جشنواره را آغاز کرده است.

او درباره تجربه اولین دوره‌اش در کنار کالوجرچیچ می‌گوید: کار بسیار چالش‌برانگیز بود، همانطور که برای بسیاری از جشنواره‌ها که از همه‌گیری خارج می‌شوند، چنین بود.

وی این ۶ ماه را بسیار تاکتیکی می خواند و می گوید: چیزی که از نظر همکاری فوق‌العاده بود، این بود که در حالی که داشتیم برای دوره ۲۰۲۴ کار می‌کردیم، درباره ایده‌هایمان برای آینده هم بحث می‌کردیم و می‌خواهیم ببینیم کارها تا کجا پیش می‌رود.

این ۲ مدیر تاکید کردند اطمینان از اینکه جشنواره برای جمعیت ۶۵۰ هزار نفری روتردام ارایه می‌شود، در این طرح جنبه محوری دارد.