مبنا را شایسته سالاری بگذارید، سختی‌ها حل می‌شود

گروه فرهنگ و هنر خبرگزاری دانشجو- نرگس علینقیان؛ چهل و دومین جشنواره فیلم فجر در حالی برگزار می‌شود که امسال شاهد حضور ۲۲ عنوان فیلم در جشنواره می‌باشیم. همچنین ترکیب موضوعات، تنوع بازیگران و هنرمندان حاضر در جشنواره به گونه‌ای است که عموم افراد را می‌تواند علاقمند و کنجکاو نسبت به فجر چهل و دوم کند.

با وجود آن که جشنواره امسال محلی از امیدواری را با خود همراه دارد، اما برخی ضعف‌ها و انتقادات وارده به فجر چهل و دوم را نمی‌توان نادیده انگاشت. با آن که ما در ادوار گذشته جشنواره فیلم فجر در بخش هیات داوران و انتخاب فیلم شاهد حضور زنان هنرمند در عرصه سینما و پیشکسوت در آن بوده‌ایم، امسال از موارد عجیب اختصاص ندادن جایگاهی برای داوران زن در بخش هیات داوران و انتخاب فیلم بود.

بنا بر گفتگوی مجتبی امینی، دبیر چهل و دومین جشنواره فیلم فجر با برنامه «نقد سینما» هنگامی که از ایشان دلیل این امر را پرسیده‌اند در پاسخ گفته‌اند که روند یک ماهه انتخاب فیلم برای بانوان هنرمند کاری سخت است! با نگاهی به روند برگزاری سال‌های گذشته جشنواره فیلم فجر و حضور داوران زن در میان هیات داوران این سوال را ایجاد می‌کند که اگر دشواری در انتخاب فیلم‌ها است، پس چگونه در ادوار پیشین جشنواره ما شاهد حضور زنان هنرمند در میان داوران بوده‌ایم؟

در حالی که مقام معظم رهبری در دیدار امسال خود با بانوان در مسئله حضور اجتماعی زنان در ابعاد گوناگون آن را لازم و مبنا را شایسته سالاری افراد دانسته‌اند، اقدامات برگزار‌کنندگان جشنواره فیلم فجر در خصوص عدم حضور داوران زن و دلیل آنان، نه تنها عدم دقت و توجه مسئولان جشنواره نسبت به صحبت‌های مقام معظم رهبری را نشان می‌دهد بلکه منجر به ایجاد حاشیه‌هایی حول محور فجر چهل و دوم نیز می‌شود. همچنین می‌تواند این سوال را مطرح کند که آیا در عرصه سینمای ایران، زنان هنرمند و پیشکسوت برای داوری آثار هنری وجود ندارند؟ این در حالی است که ساختار سینمای ایران دارای زنان هنرمند مطرحی است که می‌توانند به سان سال‌های گذشته جزئی از هیات داوران قرار گیرند.

مسئله‌ای دیگر که می‌توان آن را به نوعی نقد به جشنواره چهل و دوم وارد کرد، حضور تنها یک کارگردان خانم در جشنواره می‌باشد. انسیه شاه حسینی امسال با فیلم «دست ناپیدا»، روایتگر زنی است که ۲۰۰ فانوسقه خونین روی دوش دارد و همه را در کارون شسته و به جبهه فرستاده است.

در حالی که سال گذشته در فجر چهل و یکم شاهد حضور دو کارگردان خانم یعنی لیلی عاج با فیلم «سرهنگ ثریا» و ناهید عزیزی با فیلم «آه سرد» بوده‌ایم، انتظار می‌رفت که حمایت و تشویق بانوان برای ورود به عرصه کارگردانی را همچون سال گذشته در فجر چهل و دوم بیشتر مشاهده کنیم. این نکته نیز خود جای پرسش دارد که چرا به مانند ادوار گذشته جشنواره فیلم فجر، امسال شاهد حضور پر رنگ بانوان در این عرصه نیستیم؟

این دو نقد به جشنواره امسال را می‌بایست بسیار جدی انگاشت. با وجود آن که بانوان هنرمند در عرصه سینما و در سطح جشنواره فیلم فجر در سینمای ایران وجود دارند، غافل ماندن در تشویق کردن و استفاده از ظرفیت مهارت زنان هنرمند چه در عرصه داوری و چه در مقام کارگردانی، به نوعی می‌تواند به عمق سینمای ایران و جشنواره مطرحی، چون فیلم فجر آسیب وارد نماید.