جمهوری اسلامی و «فشار حداکثری» بر مهاجران افغانستانی

کابل ــ مهاجران افغانستانی در ایران به‌خاطر داشتن و تمدید دفترچه اقامت باید ده‌ها میلیون تومان سپرده بانکی داشته باشند و میلیون‌ها خرج بیمه کنند.

شماری از افغانستانی‌های ساکن استان البرز ایران به خبرنگار «زمانه» می‌گویند استانداری این شهر بر خلاف موازین بین‌المللی و عرف موجود در قبال مهاجران در جهان، آنان را مکلف به ۱۰۰ میلیون تومان سپرده بانکی و پنج میلیون تومان به‌خاطر داشتن دفترچه بیمه نموده است.

این مهاجرین افغان می‌گویند در شرایطی که در یک ماه کمتر از ۱۰ میلیون تومان دستمزد به‌دست می‌آورند، چگونه ممکن است صد میلیون تومان سپرده بانکی آماده سازند؟

حکومت جمهوری اسلامی ایران در حالی فشار‌های خود را بر مهاجران افغان درین کشور افزایش می‌دهد که در حال حاضر زندگی افغان‌ها در آن کشور همچنان با مشکلات جدی روبرو است.

مهاجران افغانستانی در ایران: روایت‌هایی از تبعیض، تحقیر، ضرب‌و‌شتم و اخراج غیرقانونی

عثمان یکی از باشنده‌های شهر کابل است که چهار روز قبل از شهر البرز ایران توسط نیرو‌های انتظامی این شهر گرفتار و به افغانستان رد مرز شده است.

او می‌گوید شمار زیادی از افغان‌هایی که مدت دفترچه اقامت یکساله آنها به‌پایان رسیده، از سوی ماموران حکومتی جمهوری اسلامی ایران در شهرستان البرز بازداشت می‌شوند و اگر نتوانند در طرح «مدیریت منابع مالی» استانداری این شهر اشتراک نمایند، فوراً به افغانستان بازگردانده می‌شوند.

او می‌گوید بعد از بازداشت توسط ماموران این شهر نتوانست ۱۰۰ میلیون تومان را در بانک سپرده‌گذاری کند و فوراً به افغانستان بازگردانده شد.

این مهاجر افغانستانی به رادیو زمانه گفت:

برای ماموران انتظامی جمهوری اسلامی گفتم من اصلا کارت بانکی ندارم، چی برسد به اینکه صد میلیون تومان داشته باشم. ولی آنها مرا در ماشین انداختند و بعد از یک شبانه‌روز با تعداد زیادی از افغان‌ها ما را وارد شهر مشهد کردند و از طریق تایباد رد مرز نمودند.

نبیله الکوزی، باشنده شهرستان نیمروز افغانستان که سه سال قبل به‌عنوان پولیس در چوکات نیرو‌های جمهوری اسلامی افغانستان وظیفه داشت بعد از سقوط این کشور توسط طالبان با خانواده‌اش از ترس طالبان فرار و به ایران پناه برده است. او در حال حاضر با چهار فرزند خویش در شهر مشهد ایران زندگی می‌کند و محل درآمد خانواده درآمد همسرش است که ماهیانه ۹ میلیون تومان درآمد دارد.

این زن افغانستانی می‌گوید در یک خانه مخروبه زندگی می‌کنند و تنها ۵ میلیون تومان را ماهانه به خاطر اجاره می‌پردازند و با چهار میلیون تومان زندگی بسیار سختی را پشت سر می‌گذارند. اما فشار‌های بی‌حد جمهوری اسلامی او و خانواده‌اش را مجبور کرده ایران را ترک و از سوی راه‌های قاچاقی بطرف ترکیه حرکت کنند.

به گفته این سرباز نیرو‌های پیشین در حکومت افغانستان، آنها به‌خاطر یک زندگی بهتر و آرام از دست طالبان به ایران پناه آوردند و خبر نداشتند در ایران نیز حکومت آخوندی هر روز به بهانه‌ای بر زندگی آنان فشار می‌آورد.

او می‌گوید بعد از گرم شدن هوا اگر راهی بسوی ترکیه دریافت، خواهد رفت. در غیر آن، حتی اگر به‌دست طالبان کشته شود، حاضر است به افغانستان باز گردد تا بیشتر ازین از سوی حکومت ایران مورد فشار روحی، روانی و مالی قرار نگیرد.

در حالی‌که در خیلی از شهر‌های ایران افغان‌های مهاجر برای بدست آوردن نان و شیر خشک برای فرزندان خویش مورد اذیت قرار میگیرند طرح کنونی جمهوری اسلامی ایران در قبال افغان‌های مهاجر چگونه منطقی خواهد بود؟

شعیب موحد، یکی از دانشجویان افغان در دانشگاه علامه طباطبایی در تهران به رادیو زمانه می‌گوید:

افغان‌ها در کشور ایران با برگه سرشماری و کارت هوشمند هنوز نمی‌توانند حساب بانکی داشته باشند. چگونه ممکن است صد میلیون تومان را در بانک سپرده بانکی جابجا نمایند؟

موحد می‌گوید: «از هزاران مهاجر افغان یکی اگر توان پرداخت این هزینه را داشته باشد اما در مجموع با این اوضاع اقتصادی و تورم مهاجرین به نان شب خویش درمانده هستند و اگر مهاجرین صد میلیون تومان داشته باشند شماری زیادی از آنها ایران را ترک خواهند نمود.»

این دانشجوی افغانستانی بر این باور است که حکومت جمهوری اسلامی نمی‌داند چه می‌کند و این طرح را با کدام شرایط می‌خواهد اجرا نماید.

قابل یادآوری‌ست هفته گذشته سیروس دهقان شیری مدیر کل امور اتباع و مهاجران استانداری البرز اعلام کرد اتباع خارجی که دارای کارت سرشماری هستند، باید سپرده بانکی داشته باشند و تنها در این صورت اتباع مهاجر افغان درین شهر می‌توانند از خدماتی مانند بیمه زایمان، بیمه آتش‌سوزی، بیمه سلامت و درمان نیز برخوردار شوند.

این مقام ایرانی همچنان گفت بعد از پایان این طرح کسانی که ۱۰۰ میلیون تومان سپرده بانکی نداشته باشند غیر‌مجاز شناخته شده از ایران اخراج می‌گردند.

به گفته این مقام ایرانی، سپرده بانکی تا زمانی که مهاجرین می‌خواهند کشور ایران را ترک کنند محفوظ و مسدود خواهد ماند ولی اگر کسی بخواهد از ایران بیرون شود با هماهنگی اداره کل اتباع خارجی پولش برگردانده خواهد شد.
دهقان شیری همچنان گفت برای تمام اعضای فامیلی که درین جا زندگی می‌کنند کافی است یکی از اعضای خانواده‌شان صد میلیون سپرده بانکی داشته باشد.

یکی از استادان دانشگاه آزاد اسلامی در شهری در ایران که نمی‌خواهد نامش درین گزارش گفته شود، به رادیو زمانه می‌گوید:

حکومت ایران به خوبی می‌داند که این طرح نه قابل اجراست و نه در توان افغان‌های مهاجر قرار دارد، هدف این است که چگونه بر افغان‌ها فشار آورده شود تا صدای مهاجران بلند شده و کشور‌های غربی با ایران سر سازش یابند و یا هم نهاد‌های مددرسان خارجی در امور مهاجرین و سازمان ملل از ایران تقاضا کند تا ازین طرح دست بردارد. بخاطر همین حکومت جمهوری اسلامی ایران چنین سیاستی را در دست کار دارد.

به گفته این استاد دانشگاه، حکومت جمهوری اسلامی قبل ازین نیز از طرح‌های زیادی حرف‌ زده ولی در عمل آنها را اجرا کرده نتوانسته ست و این هم ممکن یک سیاست غلط بخاطر انحراف افکار داخلی و خارجی باشد:

شما چه فکر می‌کنید؟ در شرایط فعلی حتی خیلی از ایرانی‌ها ۱۰۰ میلیون در حساب بانکی خویش ندارند. چگونه ممکن است که یک مهاجر افغان که ماهانه ۸ میلیون تومان حقوق می‌گیرد بتواند ۱۰۰ میلیون در بانک ذخیره کند؟ من از مسولین حکومتی جمهوری اسلامی سوال می‌کنم: آیا می‌دانید از دست شما و نوع حکومتداری شما در حال حاضر خیلی از ایرانی‌ها در حساب‌های بانکی خویش صد میلیون تومان ندارند. پس بر اساس کدام سنجش از چنین طرحی حرف می‌زنید؟

از سوی هم عبدالمطلب حقانی مسئول مطبوعاتی وزارت مهاجرین حکومت طالبان می‌گوید درباره این موضوع به‌صورت غیر رسمی شنیده‌اند آما این طرح هنوز اجرای نشده و تقاضای‌شان از حکومت جمهوری اسلامی ایران این هست تا با مهاجرین افغان با استناد به قوانین موجود در جهان رفتار کند.

این اولین‌باری نیست که از گوشه‌های ایران اقداماتی ازین دست علیه افغان‌های ساکن درین کشور گرفته می‌شود بلکی از سال‌ها بدین سو مهاجرین افغانی که بخاطر یک لقمه نان در کشور ایران کار می‌کنند با کمترین امکانات و با بیشترین مشکلات روبرو هستند.

به گفته مقامات جمهوری اسلامی در حال حاضر پنج ملیون مهاجر افغان درین کشور زندگی می‌کنند و این شمار بعد از سقوط حکومت افغانستان به‌دست طالبان بیشتر نیز گردیده است.

با آنکه حکومت ایران در ظاهر خود را دوست حکومت قبلی و فعلی افغانستان می‌داند ولی رفتار این حکومت علیه مهاجرین افغان بجای نشانه‌های دوستی بیشتر نشانه‌های دشمنی را هویدا می‌سازد.