«دروغ‌های زیبا» تصویری از فقر در بنگلادش/ روز اول فیلم فجر ۴۲ به ایرج تقی‌پور تقدیم شد

اولین نشست خبری چهل و دومین جشنواره بین‌المللی فیلم فجر با نقد و بررسی فیلم سینمایی «دروغ‌های زیبا» امروز ۱۲ بهمن در اولین روز از این جشنواره در خانه رسانه برگزار شد. در این نشست مرتضی آتش زمزم نویسنده و کارگردان، جایا احسن بازیگر، شمون فاروق بازیگر، ریکیتا ناندینی شو می بازیگر، فواد حجازی آهنگساز، فرامرز مختاری صدابردار، کاووس آقایی تدوینگر، ممیت الرشید نویسنده حضور داشتند.

در ابتدای این نشست ویدیوئی برای یادبود ایرج تقی‌پور تهیه‌کننده فقید سینما پخش شد. محمدرضا مقدسیان مجری نشست ضمن خوش‌آمدگویی به حضار گفت: یکی از وجوه مثبت جشنواره امسال این است که هر روز از یکی از درگذشتگان سینما تقدیر می‌شود. به همین دلیل از مجتبی امینی دبیر جشنواره دعوت می‌کنم تا روی سن بیایند.

در ادامه مجتبی امینی دبیر این دوره از جشنواره روی سن حاضر شد و گفت: خدا را شاکریم که وارد فصل جدیدی از جشنواره فیلم فجر شدیم و قطار دوره چهل و دوم حرکت خود را آغاز کرده است و امیدوارم در این بهار سینما شاهد آثار زیبا و تأثیرگذار باشیم و از زحمات همکارانمان در حوزه سینما لذت ببریم که در شرایط خوب و سخت فیلم‌ ساختند. حدودا ۱۰ روزی اینجا دور هم هستیم؛ خانواده محترم رسانه و مهمانان بین‌الملل و صاحبان آثار و... و ان‌شاء‌الله در این ۱۰ روز با نشاط و مهربانی فصل چهل و دوم را به یادگار ثبت کنیم.

دبیر فجر ۴۲ عذرخواهی کرد

وی در ادامه گفت: شاید از دست‌اندرکاران جشنواره و بچه‌های ستاد توقعی باشد و اگر نکاتی بود با مهربانی دست در دست هم دهیم تا نواقص رفع شود. بابت تاخیر ابتدای کار هم عذرخواهی می‌کنم زیرا روز اول جشنواره است و برنامه‌ریزی‌ها سخت بود. بچه‌ها چند روزی است که تلاش کردند تا ما در کنار شما باشیم.

امینی ادامه داد: از جهت ادب هر روز را به یکی از بزرگان سینما تقدیم کردیم و آن روز متعلق به آن عزیز است. امروز هم جای آقای تقی‌پور خالی است که سال‌ها برای سینما زحمت کشیدند.

در ادامه مقدسیان از خانواده زنده‌یاد تقی‌پور دعوت کرد تا روی سن بیایند و دبیر جشنواره از خانواده این تهیه‌کننده فقید تقدیر کرد. پسر تقی‌پور نیز در صحبت کوتاهی از عوامل جشنواره برای برگزاری این یادبود تشکر کرد.

شال بنگالی اهدا شد

مرتضی آتش‌زمزم هم روی سن آمد و ضمن اهدای یک شال بنگالی به خانواده تقی‌پور گفت: افتخار این را داشتم که شاگرد آقای تقی‌پور بودم و همواره من را راهنمایی می‌کردند. خوشحالم که این امکان را داشتم تا از خانواده ایشان تقدیر کنم. یک شال بنگالی از طرف پروژه ما است که تقدیم به خانواده او می‌کنم.

در ادامه نشست رسانه‌ای فیلم دروغ‌های زیبا به کارگردانی مرتضی آتش زمزم برگزار شد. در ابتدای این مراسم آتش‌زمزم درباره دلیل ساخت چنین فیلمی در کشور بنگلادش عنوان کرد: از روز اولی که وارد بنگلادش شدم رنگ و زندگی در این کشور در جریان بود و دوست داشتم یک قصه در آنجا بنویسم. این کشور کمتر دیده شده بود و ۱۸۰ میلیون جمعیت دارد ولی اندازه کردستان ما وسعت دارد و رشد اقتصاد آن مثبت ۸ است. در شهر داکا مردم شب ها تا صبح کار می‌کنند و مانند شب‌های عید خودمان است.

آتش زمزم ادامه داد: اولین چیزی که همه در داکا با آن مواجه می‌شویم، سیستم حمل و نقل عمومی است‌. وقتی برای اولین بار سوار آن شدم حس خوبی نداشتم و گفتم که باید برای این ها یک قصه بنویسم. در این مسیر ممیت الرشید من را کمک کرد. او ۴۰ فیلم از سینمای ایران ترجمه و در بنگلادش کار کرده است.

دروغ‌های زیبا فیلمی درباره ریکشامن

ممیت الرشید گفت: اولا من واقعا خوشحالم که در حضور شما هستم. همیشه می‌گویم که ایران کشور دوم من است زیرا ۶ سال در ایران بودم و در اینجا نیز عمل قلب باز کردم یعنی از ایران قلب جدید گرفتم و همواره خودم را مدیون دوستان ایرانی و زبان فارسی می‌دانم. واقعیت امر این است که هیچوقت از ایران بدی ندیدم و خوشحالم که یک برادر به نام مرتضی آتش‌زمزم پیدا کردم. شما هم به بنگلادش تشریف بیاورید و امیدوارم کارهای مشترک بیشتری داشته باشیم.

او درباره داستان فیلم گفت: ما تقریبا بیشتر از یک سال و نیم درباره این فیلم صحبت می‌کردیم. ۲ ماه پیش ریکشا از طرف یونسکو ثبت شد و این‌ برای ما بسیار جالب است و خداراشکر که یک دوست ایرانی اولین بار درباره یک ریکشامن فیلم ساخت. جالب است این را بدانید که صدها نفر در ریکشامن کنار هم می‌خوابند و روزانه ۴_۵ دلار درآمد دارند.

ممیت‌الرشید در ادامه درباره فعالیت‌های هنری جایا احسن و جایگاه هنری این بازیگر در بنگلادش توضیح داد.

جایا احسن: عباس کیارستمی را می‌شناسم

جایا احسن بازیگر دروغ‌های زیبا عنوان کرد: من واقعا خوشحالم که به ایران دعوت شده‌ام. خوشحالم در کشوری هستم که فیلم را دوست دارد و سینماگران بسیار خوبی دارد. خودم دوست داشتم که به ایران بیایم و با مردم و سینماگران ایران آشنا شوم. تجربه من این است که در سراسر جهان هر وقت درباره سینما حرف می‌زنیم باید درباره سینمای ایران هم صحبت کنیم.

وی ادامه داد: ما گروه قوی و خوبی داشتیم و دوستان ایرانی هم کنار ما بودند. در بنگلادش فیلمبرداری خیلی سخت است و گروه ما کار خیلی سختی داشتند اما خداراشکر کار به خوبی انجام شد و فیلم ما هم برای افتتاحیه فیلم فجر انتخاب شد که برای ما باعث افتخار است.

در ادامه این به این سوال پاسخ داده شد که جایا احسن کدام یک از بازیگران ایرانی را می‌شناسد و به نظر او جذاب‌ترین بازیگر ایرانی چه کسی است؟

جایا احسن پاسخ داد: من عباس کیارستمی، داریوش مهرجویی و مجید مجیدی را از میان کارگردانان ایرانی می‌شناسم و کارهایشان را دوست دارم. کارگردانان معاصر ایران را نیز می‌شناسم و کار بازیگران ایرانی را می‌بینم و گاهی دوست دارم که مانند آن‌ها بازی کنم.

پرسشگر دیگری مطرح کرد که از کجا به این شخصیت کودک ناشنوا رسیدید و تا چه اندازه درباره آن مطالعه داشتید و چرا این فیلم در ایران ساخته نشد؟

ساخت فیلم سخت شده است

مرتضی آتش‌زمزم پاسخ داد: واقعیت امر این است که در ایران فیلم ساختن برای آدم مستقل سخت شده است. زیرا انقدر فیلم ساختن سخت و گران است که فقط گروه خاصی می توانند در ایران فیلم بسازند. من اهل تجربه هستم و درباره ناشنوایان هم با چند مورد آشنا و قصه آن‌ها را شنیده بودم.

حجازی آهنگساز این فیلم توضیح داد: سال هاست که پیش می‌آید من کار موسیقی فیلم انجام دهم. اصولا کارگردان‌ها در فیلم‌هایشان در دقیقه ۹۰ آدم را سورپرایز می‌کنند و شما زیاد دستی در انتخاب ندارید. آقای آتش‌زمزم به من پیشنهاد دادند و این کار تلفیقی انجام شد. بحث بازار و کیفیت مردم نیز مطرح است و نباید خیلی مته به خشخاش بگذاریم.

موسیقی ایرانی در فیلمی از دیار بنگلادش

وی ادامه داد: با آقای آتش‌زمزم دوستی طولانی دارم و تقریبا تنها فیلمی بود که کار کردم و حرفی نزدم زیرا شات‌های کیارستمی‌گونه داشتند و صحنه های قشنگی ایجاد شد.

حجازی افزود: از نظر بازی شاید مسائل مختلف مانند زمان و هزینه هم دخیل بودند و سختی های خوشان را داشتند. ولی درنهایت تقریبا من کار را بی عیب می‌بینم. من قسمت های موسیقی زیادی نداشتم و جریان موسیقی نیز پیشنهاد بنگلادشی بود که موسیقی ایرانی را در آنجا پخش کنند.

آتش زمزم درباره دلیل انتخاب عنوان اثر توضیح داد: دروغ های زیبا چندبار در دیالوگ‌ های فیلم بود اما در انتخاب نام بین‌المللی به اسم فرشته رسیدیم.  در ادامه صحبت های آقای حجازی هم این را بگویم که ما یک موسیقی بنگالی و فارسی ساخته ایم اما برای این کار آماده نشد زیرا به بازار سینمای بنگلادش هم فکر می‌کنیم و باید در زمان مناسب کار را به بهترین شکل روانه کنیم.

آتش زمزم درباره انسان‌گرایی در این فیلم و توجه نکردن به درام گفت: شما اگر بنگلادش را ببینید متوجه می‌شوید که من خیلی شکیل به این کشور پرداخته ام و فقر این کشور را به تصویر نکشیدم بلکه این فیلم زندگی روزمره افراد است. ما یک داستان انسانی داشتیم. ما سعی کردیم کار فرهنگی انجام بدهیم و جهانی نگاه کنیم و نگاه انسان گرایی داشته باشیم.

وی درباره دلیل انتخاب بنگلادش پرسید و این کارگردان بیان کرد: من مرزها را قبول ندارم. روزی به این مرزها می‌خندند. هرچه دنیا پیشرفته تر شود این مرزها دیگر مهم نیست. مهم انسانیت است. فیلم‌ بعدی من در بوتان است. این نکته را نیز بیان کنم که این فیلم را در ۲۱ روز و در سخت ترین شرایط فیلمبرداری کردیم.

ممیت الرشید در ادامه گفت: در بنگلادش خرافاتی وجود دارد که افراد ناشنوا را جن ها کاری کرده اند که نمی‌شوند. درنتیجه پیش کسی می‌روند که دعا می‌خواند برای فرد ناشنوا اما ما می‌خواستیم پیشرفت علم را نشان دهیم. لباس های بنگلادشی هم خیلی زیبا و معروف هستند. مردم بنگلادش می‌خواهند خوشحال باشند و ما هم در این فیلم خواستیم این موضوع را نشان دهیم.

مختاری صدابردار این فیلم گفت: افتخاری بود که در خدمت مردم بنگلادش بودم. در سینمای بنگلادش فیلم ها را دوبله می‌کنند زیرا در آنجا صدای بوق ماشین ها اصلا قطع نمی‌شود و صدابرداری را سخت می‌کرد.

کاووس آقایی تدوینگر این فیلم نیز گفت: چون کار دست افراد حرفه ای بود برای تدوین خیلی اذیت نشدم. خود آقای آتش‌زمزم نیز در تدوین به من کمک کردند و درمجموع کار سخت نبود.

شمون فاروق بازیگر این فیلم گفت: من عاشق ایران هستم و ۴ بار به ایران آمده ام و دوستان زیادی در اینجا دارم. اگر قرار باشد در زمینه فیلم کار کنم، من خیلی دوست دارم در ایران کار کنم زیرا عاشق سینمای ایران هستم.

فاروق ادامه داد: فیلم‌های ایرانی واقعیت‌گرا است و سر صحنه همه چیز طبیعی است. این‌گونه نیست که قبل بازی چندبار تمرین کرده باشی. من فیلم سیمین آقای آتش زمزم را دیدم و به شخصه اشک ریختم و همواره دوست داشتم در کارهای ایرانی بازی کنم‌.

باشگاه خبرنگاران جوان فرهنگی هنری سینما و تئاتر