افشاگری جدید خبرگزاری سمافور از "شبکه نفوذ" جمهوری اسلامی - Gooya News

شبکه نفوذ جمهوری اسلامی

روابط پنهان وزارت خارجه ایران با گروه بین‌المللی بحران

بزرگمهر شرف الدین - ایران اینترنشنال

تحقیقات ایران‌اینترنشنال نشان می‌دهد که دولت ایران در دوران ریاست جمهوری اوباما، اتحاد پنهانی با گروه بین‌المللی بحران شکل داد و از این اندیشکده‌ معتبر برای لابی‌گری در مسائل هسته‌ای با دولت آمریکا استفاده کرد

ایران‌اینترنشنال به هزاران ایمیل از دیپلمات‌های ایرانی دست پیدا کرده که نشان می‌دهند همکاری تهران با گروه بحران از طریق مرکز مطالعات سیاسی و بین‌المللی، اندیشکده‌ای وابسته به وزارت امور خارجه، شکل گرفت. ایران‌اینترنشنال پس از دستیابی به این ایمیل‌ها با همکاری رسانه آمریکایی سمافور آن‌ها را بررسی کرد. گزارشی که می‌خوانید،‌ حاصل تحقیق مشترک ایران‌اینترنشنال و سمافور است هر چند دو رسانه، مطالب خود را جداگانه و به طور مستقل تهیه کرده‌‌اند.

این اسناد و همچنین گفتگو با متخصصانی که در مذاکرات هسته‌ای دخیل بودند نشان می‌دهد که در طول مذاکرات میان ایران و قدرت‌های جهانی در سال‌های ۱۳۹۳ و ۱۳۹۴، تحلیلگران گروه بحران مواضعی از دولت ایران را تبلیغ می‌کردند که معمولا با نگاه دولت اوباما در تضاد بود.

این دو نهاد تفاهم‌نامه‌ای هم در سال ۱۳۹۵ امضا کردند که هیچ وقت به اطلاع عموم رسانده نشد. اسناد نشان می‌دهد که تفاهم‌نامه بین اندیشکده وزارت خارجه ایران و گروه بحران، چارچوبی برای «تعاملات علمی و دانشگاهی» بین این دو نهاد فراهم کرد که هدفش «ترویج و تقویت دوستی و درک متقابل» میان آنها بود.

گروه بحران نزدیک به یک دهه است که در مذاکرات درباره برنامه هسته‌ای ایران و همچنین لغو تحریم‌ها علیه جمهوری اسلامی نقش مهمی داشته است. این اندیشکده توصیه‌هایی درباره ایران به دولت‌های اوباما، ترامپ، بایدن و به کنگره آمریکا ارائه داده است. با این حال گروه بحران هرگز به طور علنی اعلام نکرده که با وزارت امور خارجه ایران توافقی انجام داده و تحلیل‌گرانش هیچ وقت اشاره‌ای به روابط نزدیک خود با مقام‌های ایرانی نکرده‌اند.

الیسا جابسون، سخنگوی گروه بحران، به ایران‌اینترنشنال گفت: «ما در مورد تفاهم‌نامه‌ها به طور موردی صحبت نمی‌کنیم. اما به طور کلی، هدف تفاهم‌نامه‌های ما، حفاظت از امنیت کارکنان‌مان در مناطق بحران‌زده است.»

شش عضو ارشد در اندیشکده‌های غربی در گفتگو با ایران‌اینترنشنال و سمافور از وجود یک توافق رسمی بین گروه بحران و مرکز مطالعات سیاسی و بین‌المللی ابراز شگفتی کردند و گفتند همکاری‌ با دولت‌های خارجی، به ویژه ایران، می‌تواند نگرانی‌هایی در مورد بی‌طرفی اندیشکده‌ها ایجاد کند و آنها را به طور بالقوه تبدیل به ابزار پیشبرد منافع دولت‌های خارجی کند.

دیوید آلبرایت، رییس موسسه علوم و امنیت بین‌المللی گفت: «وزارت امور خارجه ایران معمولا اطلاعات نادرست و اظهارات تندی علیه ایالات متحده، اسرائیل و کشورهای اروپایی منتشر می‌کند. این تفاهم‌نامه، به طور ساختاری، این احتمال را به‌وجود می‌آورد که گروه بحران، مروج اطلاعات نادرست از سوی ایران شده و در تعامل با دولت‌ها و نهادهای دیگر، احتمالا به طور ناخواسته، به سود ایران لابی‌گری کرده است.»

ایران‌اینترنشنال و سمافور در گزارشی تحقیقی که در مهر ماه منتشر کردند، نشان دادند که بیش از ۱۰ تحلیل‌گر ایرانی در اندیشکده‌های غربی، از جمله دو کارمند فعلی گروه بحران - علی واعظ و دینا اسفندیاری - بخشی از یک شبکه نفوذ بودند که از سوی تهران شکل گرفته بود و هدایت می‌شد. این گزارش برای اولین بار نشان داد که مرکز مطالعات سیاسی و بین‌المللی در سال ۱۳۹۲ شبکه‌ای از تحلیلگران را در خارج از کشور با عنوان «طرح کارشناسان ایران» شکل داد تا نفوذ خود را در صحنه جهانی افزایش دهد.

برخی از اعضای طرح کارشناسان ایران، از جمله واعظ، از حضور خود در این شبکه دفاع کرده‌اند و آن را گروهی «غیررسمی» خوانده‌اند، اما اسناد وزارت خارجه و خاطرات محمد جواد ظریف وزیر امور خارجه سابق ایران نشان می‌دهند که چطور تهران برای پیشبرد دیپلماسی هسته‌ایش از اعضای این شبکه و از گروه بحران سود برده است.

عده‌ای از اعضای ارشد اندیشکده‌های غربی گفتند که تفاهم‎نامه پنهان گروه بحران با ایران، رابطه نزدیک کارمندانش با مقام‌های ایرانی و تلاش‌های آنها برای لابی‎گری به سود یک کشور خارجی، موضع‎گیری‌های خصوصی و علنی گروه بحران در مورد ایران را زیر سوال می‌برد.

این اعضای ارشد هم‎چنین از ارتباط گروه بحران با مرکز مطالعات سیاسی و بین‌المللی که تحت نظارت وزارت امور خارجه ایران فعالیت می‌کند، ابراز تعجب کردند. این سازمان سابقه‌ای طولانی در انکار هولوکاست دارد و به طور مکرر مقالاتی علیه اسرائیل منتشر می‌کند.

امضای تفاهمنامه