مرحوم طالقانی بر این باور بود که مهندس بازرگان نمی‌تواند با روحانیت کار کند

به گزارش خبرگزاری خبرآنلاین، ابراهیم یزدی، عضو شورای انقلاب، و معاون مهندس بازرگان در دولت موقت و سپس وزیر خارجه‌ی او، در جلد چهارم خاطرات خود با عنوان «شصت سال صبوری و شکوری؛ تاسیس نظام جدید: شورای انقلاب – دولت موقت ۱۲ بهمن ۱۳۵۷-۲ اردیبهشت ۱۳۵۸» درباره‌ی مقدمات انتخاب مهندس بازرگان به عنوان نخست‌وزیر دولت موقت که روز دوشنبه ۱۶ بهمن ۵۷ طی یک کنفرانس مطبوعاتی در مدرسه‌ی علوی اعلام عمومی شد، نوشته است:

آقای خمینی در روز ورودشان به ایران در بهشت‌زهرا رسما اعلام کردند که دولت تعیین می‌کنند. در جای دیگری من شرح داده‌ام که از همان زمان که برنامه‌ی سیاسی امام تصویب شد در نظر رهبر فقید انقلاب و نیز سایر شخصیت‌های سیاسی و یا روحانی، گزینه‌ی مطلوب برای نخست‌وزیری، مهندس بازرگان بود. اکثریت قاطع اعضای شورای انقلاب با این انتخاب موافق بودند، اما خود مرحوم بازرگان تمایلی نداشت. آقای خمینی با مشاهده‌ی عدم تمایل بازرگان نگران بودند که چه کسی را می‌توانند معرفی کنند که صلاحیت سیاسی و اخلاقی هم‌تراز مهندس بازرگان را داشته باشد و بتوان او را برای احراز این سمت انتخاب و معرفی کرد. از من خواستند که با بازرگان صحبت کنم و ایشان را راضی به قبول مسئولیت نمایم. مرحوم طالقانی بر این باور بود که مهندس بازرگان نمی‌تواند با روحانیان کار کند. او یک روحیه‌ی منضبط دارد و همه‌چیز باید سامان‌یافته و منظم باشد؛ اما روحانیان بیش‌تر بی‌نظم، و باری به هر جهت هستند،‌ یا به قول خودشان: «نظم‌شان در بی‌نظمی است.» در دیداری که با مرحوم طالقانی داشتم، ایشان با ذکر این مسائل به من توصیه کردند که مهندس بازرگان این مسئولیت را نپذیرند. اما من اگرچه با توصیفات و توضیحات ایشان موافق بودم، با توجه به اوضاع بسیار متلاطم و نامطمئن ایران، هیچ‌کس را مناسب‌تر و شایسته‌تر از بازرگان نمی‌دانستم. این یک مسئولیت ملی تاریخی بود که بازرگان باید بپذیرد و اگر نپذیرد و کشور دچار مشکلاتی بشود، بازرگان چه جوابی به ملت و تاریخ و یا مهم‌تر از همه به خداوند خواهد داد. بعد از این بحث‌ها طالقانی از من خواست که به اتفاق بازرگان به دیدنش برویم. در دیار سه‌جانبه هم طالقانی و هم من حرف‌ها و نظرات‌مان را برای مهندس بازرگان توضیح دادیم. طالقانی در نهایت نظر مرا پذیرفت و به بازرگان توصیه‌ی اکید کرد که تمام شرایط هم‌کاری خود را با شورای انقلاب و امام مطرح کند و اگر پذیرفتند، او مسئولیت را بپذیرد.

بعد از این جلسه و گفت‌وگوهای سه‌جانبه به دیدار آقای خمینی رفتم و آمادگی بازرگان را اطلاع دادم. ایشان بعد از دریافت خبر با خوشحالی تمام گفتند: «حالا خیالم راحت شد.»