عربستان پول دارد اما سینماگر نه/ «فیلم خزر» پیمان‌نامه ۵ کشور است

به گزارش خبرنگار مهر، کنفرانس خبری شورای سیاست گذاری اولین جشنواره بین‌المللی «فیلم خزر» با حضور محمد خزاعی رئیس سینمایی ایران، دیمیتری داویدنکو معاون وزیر فرهنگ و رئیس مسکو فیلم روسیه و صامی صالح بایرام اف رئیس امور سینمایی ترکمنستان صبح سه شنبه ۲۴ بهمن برگزار شد.

در ابتدای این نشست محمد خزاعی رئیس سازمان سینمایی، گفت: در دوره جدید سازمان سینمایی نقشه راهی برای روابط بین‌المللی سینمایی تنظیم کردیم و تلاش کردیم به کشورهای منطقه که با آن‌ها اشتراکات زبانی یا پیمان‌های مشترک داریم تعامل و تفاهم داشته باشیم، در سفر به روسیه به یک توافق رسیدیم که سال قبل اعلان شد و مواردی نظیر تولید مشترک، تقویت سینماگران ایرانی و روسی و بازار برای فیلم‌های ایران در روسیه از سرفصل‌های آن بود و بحث زیر ساخت و آموزش که در توافقنامه بوده و دنبال شود.

وی ادامه داد: یکی از موارد آن توافقنامه، جشنواره بین‌المللی خزر بود و در اولین جلسه شورای سیاستگذاری تفاهم صورت گرفته و مصوب شد، هر دوره یکی از ۵ کشور عضو، میزبان این رویداد بین المللی باشد. همچنین پیشنهاد شد این جشنواره در نیمه دوم سال و حدود پاییز برگزار شود و زمان دقیق برگزاری آن پس از بازگشت مدیران به کشور و بررسی عدم تداخل با جشنواره‌های داخلی آنها نهایی می‌شود همچنین مصوب شد ایران برای دور اول و سال ۱۴۰۳ میزبان اولین دوره این جشنواره باشد و این رویداد در شمال کشور و یکی از شهرهای استان مازندران برگزار خواهد شد. شکل‌گیری اتحادیه سینماگران اوراسیا نیز از سایر موارد عنوان شده در این جلسه بود و قرار شد آئین‌نامه آن تنظیم شود و بواسطه این تفاهم‌ها و رویدادها از نظر فرهنگی در منطقه همگرایی ایجاد شود. همچنین تعمیق بخشیدن به روابط و تولیدات مشترک از فواید اتحادیه سینماگران اوراسیا است.

رئیس سازمان سینمایی، افزود: پیشنهاد جشنواره اوراسیا بین ایران و روسیه طرح شد و تصمیم بر آن شد تا ابتدا اتحادیه اوراسیا شکل بگیرد و پس از آن مطابق مدل اسکار جشنواره‌ای بین المللی برای آسیا طراحی کنیم. همچنین بین موزه ملی سینما ایران و موزه ملی سینما روسیه تفاهم همکاری امضا شد و متوجه شدیم فیلم‌هایی از ایران در آرشیو فیلمخانه روسیه وجود دارد و تصمیم بر آن شد تا نسخه‌هایی از آثار فیلمخانه ۲ کشور تبادل شوند.

سپس دیمیتریو داویدنکو معاون وزیر فرهنگ و رئیس مسکو فیلم، با تشکر از محمد خزاعی و دعوت او به جشنواره فجر، گفت: تجربه عالی با حضور در جشنواره فجر داشتیم و جشنواره فجر جایگاه مهمی در عرصه بین‌الملل دارد و شرکت در این جشنواره افتخار برای هر کشوری است.

وی افزود: در چند روز پیش رو توانستیم مذاکرات خوبی داشته باشیم و جالب است که ۲ روز پس از پایان جشنواره فیلم فجر در حال برنامه‌ریزی جشنواره بین‌المللی فیلم خزر هستیم و فدراسیون روسیه کاملاً از این جشنواره حمایت می‌کند و هدف ما از این جشنواره نمایش ارزش‌های فرهنگی ۵ کشور عضو است. اولین دوره این جشنواره در ایران برگزار می‌شود که شروع خوبی است و مذاکرات جدی با تیم آقای خزاعی داشته‌ایم از همین رو پروژه‌هایی در هر ۲ کشور دنبال می‌شود.

این مسؤول روسی، گفت: از پیش‌قدم بودن ایران برای سازماندهی یک اتحادیه برای کشورهای آسیایی خوشحال هستیم و این همکاری تنها بین ۲ کشور ما نیست و نظر کشورهای دوست هم جلب خواهیم کرد، موضوع نمایش فیلم‌های ایرانی در سینماهای روسیه و نمایش فیلم‌های روسی در سینمای ایران مورد بررسی قرار گرفت و موضوع تولیدات مشترک برای ما بواسطه اشتراکات مساله مهمی است.

در ادامه همتای ترکمنستانی محمد خراعی، با اشاره به اینکه در ۱۳ سالگی تجربه حضور در جشنواره فیلم اصفهان را داشته است، گفت: امروز پیرامون موضوع جشنواره خزر با حضور ۵ کشور حاشیه دریای خزر گفت‌وگو کردیم و فیلمسازان ترکمنستانی حتماً در این جشنواره حضور پیدا خواهند کرد و در واقع دریای خزر همه را به هم متصل کرده و به یک خانواده تبدیل کرده است.

وی افزود: موضوع همکاری در حیطه جشنواره خزر برای اولین بار توسط رئیس جمهور فدراسیون روسیه در نشستی در عشق‌آباد مطرح شد و رؤسای جمهور ۵ کشور حوزه دریای خزر استقبال کرده‌اند و قرار شد فیلمسازان همه کشورها وارد همکاری در این حیطه شوند، امروز یک روز تاریخی رقم خورده است و امیدوارم جشنواره خزر به موفقیت رسیده و در دنیا مطرح شود و می‌توان گفت این سال مهمی برای ما است

رئیس سازمان سینمایی ترکمنستان در انتها با تشکر از استقبال گرم و دعوت خزاعی گفت: خرسندیم اولین جشنواره خزر در ایران برگزار خواهد شد و دومین دور آن در روسیه و سومین دوره این جشنواره در ترکمنستان برگزار خواهد شد.

در ادامه این نشست، خزاعی در پاسخ به پرسشی پیرامون آثار حاضر در این جشنواره، گفت: جشنواره، جشنواره فیلم‌های آرشیوی نیست و آثار دوسالانه کشورها را در این جشنواره می‌پذیریم و این جشنواره مقدمه یک هدف بالاتر است، همچنین در حوزه تولید مشترک ۱۰ پیشنهاد داشته‌ایم که به فارابی ارائه شده است و با توجه به بودجه و اقتضایات تصمیم‌گرفته می‌شود و روسیه از سال گذشته مصوبه مجلس روسیه برای تولیدات مشترک با ایران را تصویب کرده و بودجه ملی به این امر اختصاص داده است، حال آن که ما در ایران این امکان را نداریم.

وی افزود: موضوع تولید مشترک در فارابی در دست بررسی است. به عنوان مثال تاجیکستان فیلم جامی را پیشنهاد داد، همچنین چین و هند پیشنهاد تولید مشترک داده‌اند، ترکیه هم دنبال مذاکره و مشارکت با فیلمسازان ایرانی است که جزئیات این تعاملات برای تولیدات مشترک در نشست مطبوعاتی برج میلاد اعلان شده است.

خزاعی با تاکید بر اینکه تنها راه برون‌رفت از وضعیت فعلی اقتصاد سینمای کشور، اقتصاد جهانی هست و تولیدات سینمایی داخلی ما تا الان صرفه اقتصادی نداشته است، ادامه داد: بازار کشورها پذیرای آثار تولید مشترک است و انیمیشن «بچه زرنگ» که با همکاری کمپانی روسی تولید شده بود به فروش خوبی در روسیه دست پیدا کرد و سینمای ایران اینقدر در جهان معتبر است که به عنوان محصول اولیه فرهنگی در هر کشور مورد سوال قرار می‌گیرد و امروزه به جای فرش از سینمای ما سوال می‌شود. سینمای ایران تحریم پذیر نیست و کشورهای مختلفی خواستار همکاری و تولید مشترک با ایران هستند.

این مسؤول سینمایی گفت: جشنواره فیلم خزر پیمان‌نامه‌ای بین ۵ کشور است و برنامه برگزاری آن تا سه سال آینده مشخص است و برگزاری این جشنواره مصوب شورای عالی سینما است و با رفت و آمد دولت‌ها تغییر نمی‌کند. جشنواره خزر مدل جدید جشنواره‌های منطقه‌ای است و مدلی است که کشورها هم‌پیمان شده و برای یک موضوع برنامه‌ریزی می‌کنند و این جشنواره دبیرخانه و شورای سیاستگذاری مشترکی داشته باشد. اما بحث اصلی رقابت ما و سینما در منطقه و آسیا و جهان، جشنواره فیلم فجر است.

محمد خزاعی در پاسخ به پرسشی پیرامون بازار هدف این جشنواره، گفت: در سفرها برای تولیدات مشترک به توافق رسیدیم، اما در کشورهای منطقه غیر از روسیه، سالن‌های محدودتر و تولیدات سینمایی کمتری شاهد هستیم. تلاش کردیم شرایطی برای اکران آثار در کشورها فراهم کنیم و همچنین سال گذشته اعلان کردیم اکران فیلم‌های خارجی آزاد است و آئین‌نامه آن پس از ۳۰ سال تنظیم شد ولی هنوز اکران جدی آثار خارجی در داخل کشور انجام نشده است. همچنین باید به این نکته توجه کرد که در هر کشوری بازار در اختیار ما بگذارند متقابل آن باید در ایران ظرفیتی در اختیار آن‌ها قرار گیرد و با افزایش ظرفیت سالن‌ها به سمت فراهم‌کردن ظرفیت اکران خارجی در داخل کشور می‌رویم.

رئیس سازمان سینمایی، کشور گفت: پیشنهاد برگزاری این جشنواره یک پیشنهاد منطقه‌ای بود و طراحی جدیدی در سینمای ایران نیست و جشنواره منطقه‌ای و چرخشی است و ما نیز باید نگاه منطقه‌ای در جهت تقویت سینمای کشور و ورود به بازار جهانی داشته باشیم. کشورهای مختلف در بازار فیلم منطقه سهم دارند و ما در تلاش هستیم بتوانیم در بازارهای منطقه سهم داشته باشیم.

خزاعی در پاسخ به پرسشی پیرامون نقش سینمای عربستان در منطقه، گفت: عربستان تنها در یک مورد ۷۰۰ یا ۸۰۰ هزار دلار فقط برای آوردن یک ستاره با جت شخصی انجام داده است و عربستان ممکن است بتواند با پول و تجهیزات تولیدات سایر کشورها را نمایش دهد اما نمی‌تواند مساله نیروی انسانی و هنرمند را حل کند. حال آنکه ما فیلمسازان برجسته‌ای در داخل کشور داریم.

خزاعی در بخش دیگری از این نشست گفت: این جشنواره در بخش‌های سینمایی، مستند، کوتاه و پویانمایی برگزار شده و ۵ بزرگداشت و هر بزرگداشت از یک کشور را شامل می‌شود و از هر کشور یک داور حضور دارد.

دیمتری داویندنکو رئیس مسکو فیلم در پاسخ به پرسشی مبنی بر دستاوردهای جشنواره فیلم خزر، با اشاره به اینکه سینما هنری است که به ما قابلیت می‌دهد فضا و اتمسفر امروزی را به نسل بعدی انتقال دهیم، گفت: باید سعی کنیم به یکدیگر نزدیک شویم و بتوانیم کارهای مشترک انجام دهیم و حمایت مالی از طرف ۲ کشور در حال بررسی است.

وی افزود: به عنوان مثال سال گذشته سال معلم بود و این سال، سال خانواده نامگذاری شد. کشورهای اروپایی سال‌ها را بر اساس ارزش‌ها نامگذاری نمی‌کنند و ما از سینماگران خود تقاضا می‌کنیم موضوع مرتبط با ارزش‌های فرهنگی را نمایش دهند.

وی در پاسخ به پرسشی مبنی براینکه کدام سینماگر ایرانی را می‌شناسند، گفت: مهمترین و معروف‌ترین اتفاق از طرف ایران در این حوزه در سال ۲۰۲۲ بود که یک فیلم ایرانی توانست برنده جایزه جشنواره روسی شود.