مصر و ترکیه پس از ده سال فصل تازه‌ای را در روابط خود باز کردند

در سال ۲۰۱۳ زمانی که سیسی، رئیس وقت ارتش مصر، محمد مرسی اسلام‌گرا و متحد بزرگ اردوغان را از ریاست جمهوری سرنگون کرد، اردوغان سوگند خورد که «هرگز» با «کسی مثل او» صحبت نخواهد کرد.

اما اکنون یک دهه بعد از آن ماجرا، رئیس جمهوری ترکیه هنگام فرود در فرودگاه قاهره مورد استقبال همتای مصری خود قرار گرفت.

دو رهبر سیاسی پس از آن چندین توافق‌نامه امضا کردند و هر دو خواستار گشایش «مرحله جدیدی در روابط»، افزایش سطح بازرگانی دوجانبه به ۱۵ میلیارد دلار در سال ظرف چند سال و نیز همکاری دیپلماتیک در خاورمیانه و آفریقا شدند.

چه مصر و ترکیه اگر چه سال‌هاست که در زمین لیبی، هر کدام از یکی از دو دولت رقیب حمایت می‌کنند و گرچه چند صباحی بیشتر نیست که پس از اختلاف بر سر بحران سودان با هم آشتی کرده‌اند، اما پیوندهای بازرگانی دو کشور در وضعیت خوبی باقی مانده است، به طوری که بر پایه ارقام، آنکارا پنجمین شریک تجاری قاهره است.

سیسی روز چهارشنبه گفت: «مصر در حال حاضر شریک تجاری اول ترکیه در آفریقا است.»

• یک دهه با سیسی در قدرت؛ ژنرال چه بر سر مصر آورده است؟

«اشغال و کشتار»

رجب طیب اردوغان روز دوشنبه در بحبوحه جنگ جاری اسرائیل با حماس در غزه گفته بود که به امارات عربی متحده و سپس به مصر می‌رود تا ببیند «برای برادرانمان در غزه چه کاری می‌توان انجام داد.»

اردوغان افزود که آنکارا «برای توقف خونریزی هر کاری انجام می‌دهد.»

از زمان آغاز جنگ تلافی‌جویانه اسرائیل در پاسخ به حمله خونبار حماس به خاک اسرائیل در ۷ اکتبر، تاکنون بیش از ۲۸ هزار فلسطینی در نوار غزه بر اثر حملات ارتش اسرائیل کشته شده‌اند که بیشتر آنان را غیرنظامیان تشکیل می‌دهند.

حمله ۷ اکتبر نیز منجر به کشته شدن بیش از هزار و ۱۶۰ نفر در طرف اسرائیلی شد که اکثر آنها هم غیرنظامی بودند.

به گفته اسرائیل، از حدود ۲۵۰ نفری که در ۷ اکتبر ربوده شدند، ۱۳۰ گروگان هنوز در غزه هستند که گمان می‌رود ۲۹ نفر از آنها جان باخته باشند.

یورونیوز فارسی را در ایکس دنبال کنید

آقای اردوغان روز چهارشنبه «سیاست اشغال و کشتار دولت بنیامین نتانیاهو»، نخست وزیر اسرائیل را محکوم کرد.

وی با اشاره وضعیت شهر رفح در جنوب نوار غزه که ارتش اسرائیل تهدید به حمله به آن کرده است، از جامعه بین‌المللی خواست «اجازه ندهند چنین دیوانگی‌هایی که منجر به نسل‌کشی می‌شود» رخ دهد.

موانع ارسال کمک‌های بشردوستانه

آقای سیسی اقدام اسرائیل را در ایجاد «موانعی که باعث کندی زیاد کمک‌های بشردوستانه به غزه می‌شود» محکوم کرد.

مصر تنها دریچه غزه به روی جهان است که به دست اسرائیل کنترل نمی‌شود زیرا اکنون به جز گذرگاه رفح در مرز غزه با مصر، تمام گذرگاه‌های دیگر توسط اسرائیل بسته شده است.

اسرائیلی‌ها خواستار بازرسی تمام کامیون‌هایی هستند که گذرگاه رفح عبور می‌کنند و این موضوع روند ارسال کمک‌ها را کند می‌کند.

اردوغان که اسرائیل را یک «دولت تروریست» و حماس را «گروهی از آزادی‌خواهان» توصیف کرده، در ابتدای ماه نوامبر سفیر خود در تل‌آویو را به کشور فراخواند، اگرچه «گسست کامل» از اسرائیل را غیرممکن دانسته است.

قبل از ۷ اکتبر، چندین رهبر سیاسی حماس در استانبول مستقر بودند، اما از آن زمان به مرور از آنها خواسته شده است که آنجا را ترک کنند.

از آغاز درگیری در غزه، اردوغان پیشنهاد میانجیگری را مطرح کرد، اما مذاکرات در مورد آتش‌بس تا کنون توسط قطر و مصر هدایت شده است.

روز سه‌شنبه، مدیران سرویس‌های اطلاعاتی آمریکا و اسرائیل، نخست‌وزیر قطر و رهبران مصر در قاهره درباره راه‌های دستیابی به آتش‌بس در نوار غزه با هم گفتگو کردند، اما این گفتگوها که از جمله بر دور تازه آزادی گروگان‌ها متمرکز بود، نتیجه‌ای در بر نداشت.

با این حال، شبکه تلویزیونی نزدیک به دستگاه اطلاعاتی مصر آن نشست را «مثبت» ارزیابی کرده و گفته است که گفتگوها تا روز جمعه ادامه می‌یابد.