روایت خواهر دکتر حسین فاطمی از اعدامش / گابریل گارسیا مارکز چگونه روزنامه‌نگاری بود؟ / مردی که با بالن به آلمان غربی فرار کرد / انقلاب اسلامی ایران به روایت شبکه تلویزیونی تیمز / هشدار امام خمینی درباره عدم پشتیبانی ملت

بسته ویدیویی «تابناک» مجموعه‌ای از ویدیوها پیرامون رویدادهای سیاسی عمدتاً متکی بر گزارش‌ها و تحلیل‌ها و ویدیویی‌هایی درباره دیگر موضوعات فرهنگی، اقتصادی و... است که تماشایش را از دست داده‌اید؛ نگاهی دوباره و متفاوت به آنچه در این بستر می‌توان فرا گرفت.

 

گابریل گارسیا مارکز چگونه روزنامه‌نگاری بود؟

گابریل گارسیا مارکز در کنار داستان‌نویسی، همواره یک روزنامه‌نگار ماند. روزنامه‌نگاری برای مارکز، چیزی حدود چهار دهه طول کشید. کتاب «رسوایی قرن» که به تازگی با ترجمه علی شاکر از سوی نشر خزه به بازار آمده، مطالب دست‌چین شده‌ای است که او در فاصله دهه ۵۰ تا ۸۰ میلادی نوشته است. گزارش‌های مارکز در این کتاب اغلب شوخ‌طبعانه، جزئی‌نگر، قصه‌گو و گاه جادویی و دارای رگه‌هایی مشترک با ادبیات هستند. این روایت تاریخی را درباره روزنامه نگاری مارکز می‌بینید و می‌شنوید.

 

روایت خواهر دکتر حسین فاطمی از اعدامش

سلطنت فاطمی، خواهر دکتر حسین فاطمی وزیرامورخارجه و دست راست دکتر محمد مصدق نخست وزیر ایران که با کودتای ۲۸ مرداد ۱۳۳۲ ساقط شد، درباره اعدام برادرش روایتی تکان‌دهنده دارد. فاطمی پس از کودتای ۲۸ مرداد و دستگیری مصدق، پنهان و در نهایت در ششم اسفند ۱۳۳۲ توسط عوامل تیمور بختیار دستگیر و پس از محاکمهٔ غیرعلنی در دادگاه نظامی در هفت مهر ۱۳۳۳ به دلیل اقدام برای برکناری شاه و اقدام علیه سلطنت در سحرگاه ۱۹ آبان ۱۳۳۳ اعدام شد. روایت سلطنت فاطمی خواهر دکتر حسین فاطمی از آنچه پس از اعدام او رخ داد را می‌بینید و می‌شنوید.

 

مردی که با بالن به آلمان غربی فرار کرد

بی‌شک امروزه قطعات باقی مانده از دیوار برلین، یکی از جاذبه‌های گردشگری پایتخت آلمان است. اما این دیوار چند دهه پیش شاهد فرار افراد زیادی بوده که می‌خواستند از برلین شرقی به برلین غربی بروند. وینفرید و سابین، زوج جوانی بودند که برای فرار به برلین غربی زندگی‌شان را به خطر انداختند. وینفرید، مهندس جوان و ماجراجویی بود که تصمیم گرفت با بالنی که خودش ساخته بود، از آلمان شرقی فرار کند. این زوج چندین ماه روی بالن کار کردند تا اینکه سرانجام در مارس ۱۹۸۹ میلادی یعنی حدود هشت ماه قبل از فروپاشی دیوار برلین، تصمیم به فرار شبانه می‌گیرند. زوج جوان در نیمه‌های شب شروع به پر کردن بالن می‌کنند، اما یکی آن‌ها را می‌بیند و پلیس را خبر می‌کند. آن‌ها تنها سی ثانیه وقت داشتند و در نهایت تصمیم می‌گیرند که وینفرید با بالن پرواز کند و سابین در برلین شرقی بماند. زن جوان در حالی که در بوته‌ها مخفی شده بالن را می‌بیند که اوج می‌گیرد. پس از عزیمت ناگهانی بالن، هدایت آن به دست باد می‌افتد. وینفرید هیچ کنترلی روی بالن ندارد. او روی جارویی نشسته که به بالن متصل است. بالن ارتفاع می‌گیرد و تا ۵۰۰۰ متر صعود می‌کند. درجه هوا در این ارتفاع منفی ۲۰ درجه سانتیگراد است. در نهایت بالن در منطقه‌ «تسهلندورف» در برلین فرود می‌آید. تا مغز استخوان وینفرید یخ زده بود. او قطعا از نظر جسمی و روانی از پا درآمده بود. سعی کردیم بفهمیم بالن چگونه پرواز کرده و چه مسیری را طی کرده و به این نتیجه رسیدیم که وینفرید احیانا از بالن سقوط کرده است، چون دیگر نتوانسته خودش را نگه دارد. بعداز ظهر جسدش در یکی از باغ‌های کنار دریاچه پیدا شد. داستان غم‌انگیز فرار وینفرید سرخط روزنامه‌های برلین می‌شود. سابین در برلین شرقی توسط «اشتازی» سازمان اطلاعاتی آلمان شرقی به زندان می‌افتد، اما بعد از چند هفته آزاد می‌شود... چند ماه بعد دیوار برلین سقوط کرد. این روایت را درباره این مرد می‌بینید و می‌شنوید.

 

انقلاب اسلامی ایران به روایت شبکه تلویزیونی تیمز

انقلاب اسلامی ایران واقعه‌ای بسیار مهم برای منطقه و جهان بود و خبرنگاران و عکاسان بسیاری سعی در ثبت وقایع آن دوره کرده‌اند. بین این گزارش‌ها، گزارشی از شبکه تلویزیونی بریتانیایی «تیمز / Thames» در برنامه «تی‌وی آی / TV Eye» وجود دارد که در دوره زمانی پس از فرار شاه از ایران و پیش از برپایی دولت موقت تهیه شده است. این گزارش از این جهت اهمیت دارد که علی‌غم فرار شاه و از بین رفتن نسبی قدرت پهلوی هنوز قدرت دیگری بر ایران حاکم نشده بود و هر گروهی تلاش داشت که روند امور را به دست بگیرد. در چنین شرایطی خبرنگار برنامه تی‌وی آی با افراد وابسته به شاه و انقلابیون مصاحبه کرده و نظرات آن‌ها را در این دوره ثبت کرده است. این گزارش مستند از این دوره حساس را با زیرنویس فارسی در ویدیو تابناک می‌بینید.

 

هشدار امام خمینی درباره عدم پشتیبانی ملت

امام خمینی در دیدارهایی با مسئولین نسبت به خطر از دست دادن پشتیبانی ملت هشدارهایی داده و تاکید کرده بود: «خطر بزرگ امروز این است ملت از حکومت برگردد؛ دیگران نمی توانند ملت را برگردانند، آمریکا هم نمی‌تواند... شما گمان نکنید قدرت نظامی شما را نگه داشته است؛ قدرت ایمان و پشتیبانی ملت شما را نگه داشته است... اگر این پشتوانه از بین برود، همه ما از بین خواهیم رفت»؛ هشدارهای بنیانگذار جمهوری اسلامی ایران که اکنون منتشر شده را می‌بینید و می‌شنوید.

 

 

پیش‌بینی شارل دو گل درباره خروج بریتانیا از اتحادیه اروپا

پس از جنگ جهانی دوم و به منظور ایجاد یکپارچگی اقتصادی و بازار مشترک بین کشور‌های موسس، شش کشور اروپایی بلژیک، فرانسه، ایتالیا، لوکزامبورگ، هلند و آلمان غربی در سال ۱۹۵۷ توافقنامه رم را امضا کردند. امضای این توافق منجر به سهولت دادوستد و مشارکت این کشور‌ها شد و با ادغام بازار‌های آن‌ها و اشتراک منابع با ارزش انگیزه جنگ را کاهش داد. نهایتا کشور‌های دیگر از جمله بریتانیا برای عضویت در این سازمان درخواست دادند، ولی شارل دو گل از طرف فرانسه عضویت بریتانیا را وتو کرد. دلیل این وتو عدم توافق بر سیاست‌های کشاورزی بود. بر اساس سیاست‌های کشاورزی بازار مشترک تعرفه محصولات کشاورزی برداشته و قیمت مشترکی برای آن‌ها در کشور‌های عضو برقرار شده بود.

نظر دو گل در مورد بریتانیا این بود: کشوری که وابسته به بازرگانی دریایی است و با تجارت و بازار‌های خودش محدود شده است. این کشور صنعت و تجارت بسیار، ولی کشاورزی محدودی دارد و عادات و سنت‌هایش با اروپای واحد خیلی متفاوت است. از دیگر دلایل وتوی عضویت بریتانیا توسط دو گل، روابط بریتانیا با کشور‌های مشترک‌المنافع از جمله آمریکا بود. دو گل نگران نفوذ آمریکا و بریتانیا در امور اروپا بود و دوست داشت اروپا قدرتی مستقل در برابر آمریکا باشد. حالا پس از چندین دهه و قصد بریتانیا برای خروج از اتحادیه اروپا، چگونگی ادغام این کشور در اروپا و شرایط برگزیت تبدیل به سؤالی مهم گشته و مخالفت دو گل در دهه شصت و دلایلی که برای آن می‌آورد، اکنون مورد توجه واقع شده است. این ویدیو گزارش خبری بریتانیا از وتوی عضویت این کشور در بازار مشترک است که دلخوری بریتانیا از این اقدام فرانسه به وضوح از لحن آن پیداست.

آنچه این گزارش را جذاب می‌کند، طعنه گزارشگر بریتانیایی به دو گل است که او را متهم به ایجاد شکاف در غرب می‌کند، در حالی که اکنون بریتانیا خود با قصد خروجش از اتحادیه اروپا، شرایط مشابهی برای اروپا ایجاد کرده است. این ویدیو را با زیرنویس فارسی ببینید.

 

 

اسرار دستبند ۲۶۰۰ ساله زن تالشی

محمدرضا خلعتبری را به باستان‌شناسی گیلان می‌شناسند؛ مردی که از سال ۱۳۶۵ تاکنون با وجود سختی‌ها و حفاری‌های غیرمجاز، محوطه‌های بسیاری را در منطقه سفیدرود و تالش کلنگ زده و اسرار ناگفته گور‌های ناشناخته خطه شمال را بازگو کرده است. او در حفاری‌های تونل گیلان در سال ۱۳۸۲ دستبندی عجیب در گور بزرگی پیدا کرد. این دستبند اسرار زن صاحب قدرتی در گیلان را فاش کرد. این روایت تاریخی را می‌بینید و می‌شنوید.