آیت‌الله طالقانی، ۳۰ بهمن ۵۷: اسلام با دیکتاتوری و سلطنت فردی متفاوت است

به گزارش خبرگزاری خبرآنلاین، عصر دوشنبه سی‌ام بهمن ۱۳۵۷، هشت روز پس از پیروزی انقلاب، آیت‌الله طالقانی طی یک مصاحبه‌ی مطبوعاتی با شرکت خبرنگاران مطبوعات داخلی، روزنامه‌ی «پراودا» و هفته‌نامه‌ی «الوطن العربی» به پرسش‌های خبرنگاران درباره‌ی خطوط کلی جمهوری اسلامی و مسائل مملت پاسخ داد. متن این گفت‌وگو که فردای آن روز در روزنامه‌ی آیندگان منتشر شد به این شرح بود:

ممکن است درباره‌ی نکات اسلاسی جمهوری اسلامی در زمینه‌های سیاسی و اجتماعی و اقتصادی توضیحاتی بدهید؟

در نظام جمهوری اسلامی مثل همه‌ی نظام‌ها و جمهوریت‌ها معیارها و ضوابط کلی و عمومی در دست داریم. و این ضوابط مربوط به مصالح همه‌ی مردم است. همه‌ی مردم با همه‌ی ابعاد انسانی‌شان، نه‌تنها اقتصادی یعنی انسان همان‌گونه که در نظام اجتماعی خود نیازمند رفاه مادی است آزادی هم می‌خواهد. یک فرد انسان اگر همه‌ی وسایل زندگی و رفاه مادی و اقتصادی‌اش تامین شود اما آزادی او سلب شود حاضر است برای به دست آوردن آزادی از آن رفاه اقتصادی صرف نظر کند.

یک خصوصیت مهم جمهوری اسلامی این است که در اسلام همان‌طور که یک فرد نمی‌تواند بر دیگران سلطه داشته باشد و برای هیچ‌کس حتی انبیا هم این حق وجود ندارد، همین‌طور یک گروه و حزب هم حق سلطه‌ی کامل بر مردم را ندارد. حق رهبری دارد، حق سلطه ندارد. سلطه با رهبری فرق دارد.

در نظام اسلامی یک حزب خاص لازم نیست که همه یا اکثریت، اصول مدون آن را بپذیرند و هرکس چه به عنوان رسمی حزبی و چه به صورت آزاد عضو اجتماع است و حقوقش هم محرز است.

اسلام چه با دیکتاتوری‌ها و سلطنت فردی و چه با نظام سرمایه‌داری که گروهی سرمایه‌دار در آن سلطه پیدا می‌کنند، و چه با نظام کمونیستی که یک حزب در آن سلطه دارد متفاوت است و این یک فرق اساسی است میان نظام جمهوری اسلامی با سایر نظام‌ها.