ارمنی‌تبار، پارتیزان و شاعری کمونیست؛اولین خارجی که در کنار مشاهیر بزرگ فرانسه آرام می‌گیرد که بود؟

میساک مانوشیان در طول جنگ جهانی در مقابل آلمان‌ها ایستادگی کرد و در نهایت در همین راه هم جان خود را از دست داد. او که عضو حزب کمونیست فرانسه بود علیه فاشیست‌ها فعالیت می‌کرد و در نهایت هم از سوی پلیس فرانسه که با اشغالگران همکاری می‌کرد، دستگیر و تیرباران شد. 

بقایای مانوشیان و همسرش ملینه قرار است به داخل پانتئون، آرامگاه مشاهیر بزرگ فرانسه منتقل شود. همچنین نام ۲۳ نفر از همرزمان کمونیست او از جمله مبارزان لهستانی، مجارستانی، ایتالیایی، اسپانیایی و رومانیایی به لوح یادبودی که در داخل بنا قرار داده می‌شود، اضافه خواهد شد. 

مانوشیان در اوسط دهه ۱۹۲۰ و پس از کشتار دسته‌جمعی ارامنه توسط امپراطوری عثمانی مجبور به ترک خانه و کاشانه خود شد و به لبنان که در آن زمان تحت حکومت فرانسه بود گریخت.  او در سال ۱۹۴۳ به مقاومت مسلحانه حزب کمونیست فرانسه پیوست و خیلی زود رهبری ده‌ها خارجی را که در پاریس با اشغالگران آلمانی می‌جنگیدند، برعهده گرفت. 

• چرا سازمان اطلاعات هلند بعد از جنگ جهانی دوم از یهودیان جاسوسی می‌کرد؟
• مارین لوپن از شرکت در مراسم جنگ جهانی دوم باز ماند و از مقامات شاکی شد

گروه تحت نظر او فعالیت‌های زیادی از جمله حمله به سربازان آلمانی و همچنین خرابکاری‌هایی چون خارج کردن قطار از ریل ترتیب دادند. همچنین آنها یک سرهنگ اس اس آلمانی را که مسئول ثبت نام اجباری کارگران فرانسوی بود، ترور کردند. 

مانوشیان اما در نوامبر ۱۹۴۳ دستگیر شد و پس از سه ماه شکنجه در فوریه ۱۹۴۴میلادی با حدود ۲۰ نفر از همرزمانش در سن ۳۷ سالگی تیرباران شد. 

پس از اعدام گروه تحت نظر مانوشیان، یک پوستر تبلیغاتی از سوی نازی‌ها طراحی شد که تصاویر ده نفر از اعضای این گرو بر روی پس زمینه قرمز رنگ جای گرفته بود و به پوستر قرمز معروف شد. 

در این پوستر در زیر عکس هر کدام از پارتیزان‌ها شمار حملاتی که کرده بودند و یا تعداد افرادی که کشته بودند، قید شده بود. در این پوستر زیر عکس میساک مانوشیان نوشته شده بود؛ «ارمنی، سرکردۀ گروه، ۵۶ حمله، ۱۵۰ کشته و ۶۰۰ زخمی.»

نازی‌ها سعی داشتند این گروه را به عنوان اعضای یک «ارتش جنایتکار شیطانی» به تصویب بکشند اما این تلاش‌ها نتیجه عکس داد و مانوشیان که فرد گمنامی بود به یک قهرمان تبدیل شد. 

با آن پوستر مانوشیان برای نهضت مقاومت فرانسه به نماد شهادت و از خود گذشتگی برای فرانسه تبدیل و بعدها الهام بخش شعری از شاعر فرانسوی به نام لویی آراگون و یک ترانه و چندین فیلم شد. 

جنگجویان خارجی

مانوشیان که پیش از جنگ همزمان با کار در کارخانه کشتی سازی و به دنبال شعر و ادبیات بود، در سال های ۱۹۳۳ و ۱۹۴۰ درخواست تابعیت فرانسوی را کرده بود که هر دو بار این درخواست‌ها رد شده بود. با این حال او همراه بسیاری دیگر از خارجی‌ها تلاش کرد که در جریان مقاومت در مقابل نازی‌ها فعال باشد. 

در میان این خارجی‌ها آلمان‌ها و اتریشی‌های ضد نازی، جمهوری‌خواهان اسپانیایی که از ژنرال فرانکو فرار کرده بودند، ایتالیایی‌های ضد فاشیست که از دست موسولینی به تنگ آمده بودند، لهستانی‌هایی که از یهودستیزی گریخته بودند و همچنین ارمنی‌ها و یهودیان اروپای شرقی و آلمان دیده می‌شدند. 

مشخص نیست که دقیقا چه تعداد از ۲ میلیون و ۲۰۰ هزار نفر خارجی که در آن زمان در فرانسه زندگی می‌کردند به مقاومت پیوستند.

 دنیس پسچانسکی، مورخ در این خصوص به خبرگزاری فرانسه می‌گوید: « از هزار مبارز مقاومت که توسط نازی‌ها در قلعه مون والرین در خارج از پاریس در طول اشغالگری اعدام شدند، ۱۸۵ نفر خارجی بودند که عدد قابل توجهی بوده است.»

سال گذشته، امانوئل ماکرون گفته بود که مانوشیان این افتخار را خواهد داشت تا به آرامگاه مشاهیر پانتئون منتقل شود. او همچنین به شجاعت این شاعر ارمنی تبار ادای احترام کرده بود. حدود ۲ هزار نفر از جمله نیکول پاشینیان و همچنین نمایندگان حزب کمونیست فرانسه برای مراسم روز چهارشنبه دعوت شده‌اند. 

به کانال تلگرام یورونیوز فارسی بپیوندید

همچنین مارین لوپن، سیاستمدار راست افراطی و ملی‌گرای فرانسوی در کمال تعجب گفته است که در این مراسم شرکت خواهد کرد که با توجه به نگاه کاملا متضاد او نسبت به عقاید کمونیستی توجهات بسیاری را جلب کرده و همزمان انتقاداتی را هم در خصوص حضور این سیاستمدار مهاجرستیز در پی داشته است.