گزارشی از برگزاری پنل “آن سوی دیوارهای دانشگاه” در خانه اندیشمندان علوم انسانی تهران

    خانه  > slide, حقوق آکادمیک, سایر گروهها  >  گزارشی از برگزاری پنل “آن سوی دیوارهای دانشگاه” در خانه اندیشمندان علوم انسانی تهران

•  خبر اختصاصی
•  تاریخ : ۱۴۰۲/۱۲/۰۴
•  دسته : slide,حقوق آکادمیک,سایر گروهها
•   لینک کوتاه :
•  کد خبر : 021204619

چاپ خبر

گزارشی از برگزاری پنل “آن سوی دیوارهای دانشگاه” در خانه اندیشمندان علوم انسانی تهران

خبرگزاری هرانا- روز پنجشنبه سوم اسفندماه، نشستی با عنوان “آن سوی دیوارهای دانشگاه” و موضوع حق تحصیل در محل خانه اندیشمندان علوم انسانی به همت انجمن جامعه شناسی ایران در تهران برگزار شد. این نشست از مجموع نشست های ششمین همایش ملی پژوهش احتماعی فرهنگی در جامعه ایران بود که به موضوع بازاندیشی در علوم اجتماعی ایرانی می پردازد.

به گزارش خبرگزاری هرانا، ارگان خبری مجموعه فعالان حقوق بشر در ایران، ششمین همایش ملی پژوهش اجتماعی فرهنگی در جامعه ایران به همت انجمن جامعه‌شناسی ایران و با موضوع ویژه «زنانگی و تحول فرهنگی – اجتماعی» از تاریخ ۳۰ اردیبهشت در شهرهای کرج، کرمانشاه، شیراز و تهران درحال برگزاری است.مجموعه نشست‌های این همایش از تاریخ دوم اردیبهشت ماه در شهر تهران و در خانه اندیشمندان علوم انسانی آغاز شده است. تاکنون پنل‌های مختلفی برگزار شده است که در هر کدام، پژوهشگران و اساتید به بررسی موضوعاتی مرتبط با موضوع ویژه همایش پرداخته‌اند. لازم به توجه است که برای نخستین بار است که این دوره همایش بیرون از محیط دانشگاه برگزار می‌شود.

زنان و روندهای جمعیتی، پژوهش‌های دولتی در حوزه علوم اجتماعی ایران، زنان مهاجر افغانستانی در چرخه ستم، ارزیابی نئولیبرالیسم به‌عنوان یک مفهوم تحلیلی و مسأله‌ی اجتماعی در علوم اجتماعی ایران از جمله موضوعاتی بودند که روز اول به آنان پرداخته شد. در دومین روز از مجموعه نشست‌های همایش ملی پژوهش اجتماعی فرهنگی در جامعه ایران، روز پنجشنبه سوم اسفندماه ارائه‌‌دهندگان به موضوعاتی از قبیل زنان، جنبش اعتراضی و کردار روزانه، زنان و تحول در نقش مادری و زیستن در آن سوی دیوارهای دانشگاه و تحولات فلسفی جامعه‌شناسی در ایران پرداختند.

دومین روز نشست انجمن جامعه‌شناسی ایران روز پنجشنبه سوم اسفندماه، با حضور ضیاءالدین نبوی، مهسا اسدالله‌نژاد و حسام سلامت در خانه اندیشمندان علوم انسانی برگزار شد، در جریان این نشست، سخنرانان پیرامون “زیستن آنسوی دیوارهای دانشگاه” و اهمیت حق تحصیل به بیان دیدگاه پرداختند.

گزارش هرانا از پنل «آن سوی دیوارهای دانشگاه» که به ترتیب مهسا اسدالله‌نژاد با موضوع «در دفاع از زیستن کم‌تر رسمی»، ضیاءالدین نبوی با موضوع «حبس ابد پشت دیوارهای دانشگاه» و حسام سلامت با موضوع «جامعه‌شناسی مردم‌دار به مثابه دانش شهروندی» به‌عنوان ارائه‌کننده درباره آن سخنرانی کردند را در ادامه بخوانید.

چرا نمی‌توانیم به عقب برگردیم؟

مهسا اسدالله‌نژاد به‌عنوان اولین ارائه‌کننده به این سوال اساسی پاسخ داد که چطور می‌شود در فضاهای کم‌تر رسمی اجتماعاتی ساخت که پایداری کم‌تر شکننده‌ای داشته باشند؟

مهسا اسدالله‌نژاد

در همین راستا او به مفهوم «همبستگی» بین کسانی اشاره کرد که دائما چیزهایی را از دست می‌دهند: «وقتی از کسانی که چیزهایی از دست میدهند صحبت میشود، مشخصا منظورمان افراد داخل دانشگاه است که با خبر تعلیق اساتید یا بازنشسته شدن‌های پیش از موعد یا تعلیق دانشجویان مواجه هستند. در چنین فضایی هم دانشگاه از ذهن‌‌ها و مغزهای خلاقی که ایده‌های حال و آینده را میسازند، محروم میشود و هم تک تک افراد جامعه از کسانی که میتوانند نقش فعال‌تری در بهبود جامعه داشته باشند، محروم میشوند.»

او با توضیحی کوتاه از تاریخچه پاکسازی دانشگاه‌ها درباره مفاهیم «ثبات» و «ناامنی» صحبت کرد: «این واژه از دو کلمه پرولتاریا و در معرض تهدید بودن تشکیل شده است. در متنی در مفهوم پریکاریا یک پرسش مهمی مطرح میشود که میگوید ما با یک طبقه روبرو هستیم که مداوم در موقعیت شغلی خود ناامنی حس می‌کند؛ یعنی نه محیط کار ثابت دارد و نه کارفرما و حقوق ثابتی دارد و نمیداند چطور و باید به چه کسی اعتراض کند؟»

او اضافه کرد: «جودی پالتر توضیح خوبی درباره زندگی بی‌ثباتان میدهد و میگوید ناامنی فقط در حوزه کار اتفاق نمی‌افتد. یک جمعیت مشخصی هستند که همواره در برخورداری از شبکه‌های اجتماعی و اقتصادی مداوم شکست می‌خورند و در معرض خشونت و مرگ قرار می‌گیرند و به راحتی می‌میرند. مهم‌ترین بخش پریکالیزه شدن، ذهنیت آدم بی‌ثبات است که مدام با خشم و ترس و بیگانگی با محیط تعریف میشود.»

مهسا اسدالله‌نژاد در دفاع از زیست غیررسمی آموزشی استدلال کرد: «یک تعبیر خیلی مهمی است و آن این است که ایا ما قرار است به وضعیت قبل برگردیم؟ آیا همه خواسته ما باثبات شدن و رسمی شدن و دریافت حمایت‌های دولتی است؟ تا زمانی که از نوستالژی گذشته رها نشویم، یعنی مدام به این فکر کنیم که چرا نمیتوانیم برگردیم به عقب؟ تا زمانی که چنین فکر کنیم اصلا نمیتوانیم به وضعیت جدید دیگری فکر کنیم.»

محرومیت از تحصیل؛ تجربه‌ای نابرابر با آزادی‌های اساسی

ضیاءالدین نبوی، پژوهشگر علوم اجتماعی به‌عنوان دومین ارائه‌کننده به موضوع «حبس ابد پشت دیوارهای دانشگاه» پرداخت.

ضیاءالدین نبوی

نبوی با ارائه‌ای جامع، شرایط دانشجویان محروم از تحصیل را با تجربه‌ی زندان مقایسه کرد. او تأکید کرد که این محرومیت نه تنها از دسترسی به آموزش بلکه از فرصت‌های آینده‌ی شغلی و اجتماعی می‌کاهد و در واقع، حق اساسی تحصیل را از دانشجویان سلب می‌کند.

نبوی با بیان تاریخچه‌ای از گزینش دانشجویان و تأثیرات آن بر حق تحصیل، به ابهامات و مشکلات ناشی از این فرایند اشاره کرد. او اظهار داشت که مسأله‌ی تعلیق و دانشجویان ستاره‌دار نه تنها با قانون اساسی تطابق ندارد بلکه به عنوان بخشی از پروژه‌ی سرکوب در نظر گرفته می‌شود.

پژوهشگر علوم اجتماعی با ارائه‌ی شواهدی از تجربیات شخصی و تاریخی، به این نکته اشاره کرد که محرومیت از تحصیل نه تنها تأثیرات آنی بر زندگی فرد دارد بلکه آینده‌ی او را نیز تحت تأثیر قرار می‌دهد. او از نمونه‌هایی از دانشجویان ستاره‌دار نام برد که حق تحصیلشان به دلایل غیرشفاف و بدون دسترسی به فرایندی عادلانه سلب شده است.

گزارش نبوی با تأکید بر اهمیت ادامه‌ی مبارزه برای حق تحصیل و ضرورت شفاف‌سازی و اصلاح فرایندهای گزینش دانشجویان به پایان رسید. او به جامعه‌ی دانشگاهی و مدافعان حقوق بشر توصیه کرد که در برابر این نوع محرومیت‌ها صدای خود را بلند کنند و برای تضمین دسترسی برابر و عادلانه به آموزش برای همه‌ی افراد بدون تبعیض مبارزه نمایند.

جامعه‌شناسی مردم‌مدار و سهم آن در بنیان‌گذاری آزادی

حسام سلامت، پژوهشگر اجتماعی به‌عنوان آخرین ارائه‌کننده این پنل درباره جامعه‌شناسی مردم‌مدار به مثابه جامعه‌شناسی که در بنیان‌گذاری آزادی در ایران امروز نقش دارد، صحبت کرد.

حسام سلامت

او با تأکید بر لزوم ایجاد کردن شور انتقادی و فعال کردن نظام حساسیت‌های جامعه در حوزه سلبی و نقش قدرت‌یابی مردم در حوزه ایجابی مدعی شد که جامعه‌شناسی مردم‌مدار می‌تواند مردمی از طریق ارتباط و گفت‌وگو بسازد.

این پژوهشگر ارائه خود را با تأکید بر مهم شدن فضای بیرون از دانشگاه آغاز کرد و دانشگاه را همچنان یک میدان مبارزه‌ای توصیف کرد که باید آن را جدی گرفت.

او درباره اینکه فضای بیرون از دانشگاه را چگونه می‌توان تسخیر کرد و از آن خود کرد، به جدی بودم تولید فضاهای خارجی و بینابینی در شرایطی که وضعیت درون دانشگاه روز به روز بحرانی‌تر می‌شود، اشاره کرد.

حسام سلامت شرط رسیدن به جامعه‌شناسی وفادار به آزادی، برابری و عدالت را قسمت علاقه به رهایی دانست که گویی نوع خاصی از جامعه‌شناسی را پیش می‌برد و ممکن می‌کند.

او جامعه‌شناسی مردم‌مدار را همسو با عدالت معرفی کرد که با رهایی نسبت دارد. پیش از پرداختن به جامعه‌شناسی مردم‌مدار حسام سلامت جنبش زن، زندگی، آزادی را عاملی دانست که خبر از دگرگونی عمیق جامعه می‌داد و میل جدیدی به ایده آزادی محسوب می‌شود.

او درباره جامعه‌شناسی که به‌دنبال ایده آزادی است، گفت: «خود جامعه‌شناسی هم انگار قرار است تغییر کند، ما کسانی هستیم که ایده آزادی و ۱۴۰۱ و رانه آزادی‌خواهانه جنبش را جدی میگیریم و سوال این است که جامعه‌شناسی چه کمکی میتواند به این ایده کند؟ جامعه شناسی درخور جامعه‌ای که سودای آزادی دارد، چیست؟ شاید جامعه‌شناسی مردم‌مدار پاسخ ابتدایی به این پرسش‌ها است.»

او تأکید کرد که قرار نیست جامعه‌شناسی مردم‌مدار ابداع شود چراکه این جامعه‌شناسی یک تاریخ و عقبه دارد؛ اما صحبت بر سر این است که این جامعه‌شناسی چه امکان‌های جدیدی دارد.

حسام سلامت عقیده دارد جامعه‌شناسی مردم‌مداری که در تعهد به آزادی عمل می‌کند، توهم آزادی را از سوژه‌ها می‌گیرد و یک نقش سلبی در کنار ساز و کارهای تولید انقیاد، درکنار خاستگاه‌های متافیزیکی‌اش ایفا می‌کند.

او در آخر درباره لزوم وجود زبانی در جامعه‌شناسی صحبت کرد که مردم هم بتوانند متوجه آن شوند و جامعه‌شناسی مردم‌مدار را یکی از راه‌حل‌های آن معرفی کرد که یکی از پاسخ‌های احتمالی‌اش تولید زبانی برای ارتباط با مردم عادی است.

ششمین همایش ملی علوم اجتماعی فرهنگی در جامعه ایران و در شهر تهران روز جمعه، ۴ اسفند با عنوانِ موضوعات مطالعات زنان در کشاکش زمینه‌مندی و زمینه‌زدودگی، نقد علوم اجتماعی در ایران، حجاب و سیاست فرهنگی، مسیر توسعه در ایران و جامعه‌شناسی و حل مسائل اجتماعی به کار خود پایان خواهد داد.

مطالب مرتـبط

• هامون سلیمانی، دانشجو آزاد شد
• به دلیل عدم رعایت حجاب؛ فاطمه رجایی راد از دانشگاه اخراج شد
• در ادامه اخراج اساتید دانشگاه ها؛ سمیه سیما از تدریس منع شد
• مسیح راستگو دستجردی به منع موقت از تحصیل محکوم شد
• بازداشت کوتاه مدت تعدادی از دانشجویان دانشگاه هنر

برچسب ها: آن سوی دیوارهای دانشگاه حسام سلامت دانشگاه ضیاءالدین نبوی مهسا اسدالله نژاد نشست انجمن جامعه‌شناسی ایران

بدون نظر

نظر بگذارید