در اعماق دریاها و اقیانوس‌ها چه می‌گذرد؟

موجودات بسترزی دریاها و اقیانوس‌ها به دو مجموعه اصلی تقسیم می‌شوند؛ موجودات بسترزی‌ در بستر دریا یا اقیانوس زندگی می‌کنند. دسته‌ای دیگر از موجودات به‌صورت شناور و شناگر در اعماق دریاها و اقیانوس‌ها و در نزدیکی کف زیست می‌کنند.

به گزارش ایسنا موجودات بسترزی و کف‌زی تنوع زیادی دارند. جلبک‌ها از جمله آن‌ها هستند.  جلبک تنها گیاهانی به شمار می‌روند که در این منطقه رشد می‌کنند. جلبک‌ها در مناطق مختلف جهان بر اساس اختلاف عوامل زیست محیطی انتشار یافته‌اند. جلبک‌ها در این منطقه شامل چهار شاخه می‌شوند  و عبارتند از: جلبک‌های سبزآبی، جلبک‌های سبز، جلبک‌های قهوه‌ای و جلبک‌های قرمز.

جلبکهای سبزآبی اندازه و حجم کوچکی دارند و در محیط زیست دریایی و آب‌های با شوری کم زندگی می‌کنند. ساختمان بدن آن‌ها بسیار ساده و رشته‌ای ( تار مانند) هستند. بدن رشته‌ای آن (تک رشته ) را نمی‌توان با چشم غیر مسلح مشاهده کرد. این جلبک‌ها توانایی زیادی برای تحمل نوساناتی دارند که در محیط زیست دریایی رخ می‌دهد همچنین می‌توانند در مناطقی که شدت نور پایین است، زندگی کنند. رشد این جلبک‌ها تحت تأثیر افزایش و کاهش درجه شوری یا نوسانات درجه حرارت قرار نمی‌گیرد

جلبک‌های سبز به تعداد کم و اندازه‌های کوچک در محیط زیست دریایی یافت می‌شوند. برخی گونه‌های موجود در بستر در ساخت رسوبات بستر منطقه دخالت دارند. این گونه ها از جنس‌های Pencillus و Udotea Halioeda هستند.

اغلب جلبک‌های قهوه‌ای در دریا زندگی می‌کنند و اندازه‌های بزرگی دارند.

اکثر گونه‌های جلبک‌های قرمز در محیط زیست دریایی به اشکال مختلف یافت می‌شوند. این جلبک‌ها به شکل گسترده‌ای در جهان انتشار یافته‌اند و تمرکز آنها در دریاهای استوایی است. گونه‌های مختلف آن در اعماق زیاد ( ۲۰۰ متر) وجود دارند. این جلبک نمی‌تواند از طریق پیوند نورهای آبی و بنفش یعنی انجام عملی که تحت عنوان ساخت نور شناخته می‌شود، در این عمق زندگی کنند.

 جانوران

جانوران ابتدایی که در بستر دریا زیست می‌کنند  شامل مژه‌داران (انگل‌های تک سلولی و آمیب‌ها) می‌شوند. از مشهورترین آمیب‌ها گونه‌های مربوط به جنس Xenophyophoria هستند که قطرشان به ۲۵ میکرون می‌رسد و این اندازه شامل پاهای کاذب نمی‌شود. گونه‌های فورامینیفرا در بستر اعماق دریاها و اقیانوس‌ها یافت می‌شوند و تعداد آنها با افزایش ،عمق افزایش می‌یابد.

دسته موجودات مایوفونا (Meiofaona) با افزایش عمق کاهش می‌یابد اما این کاهش مانند قاعده‌ای که در مورد جانوران بستری بزرگ وجود دارد نیست که تعداد آن‌ها به شکل قابل ملاحظه‌ای با افزایش عمق کاهش می‌یابد. مایوفون‌ها بیش از آن چه در بستر آب‌های کم عمق مشاهده می‌شوند به فراوانی در محیط بستر دریا وجود دارند مانند گونه‌هایی از کرم‌های رشته‌ای آزاد زی و گونه‌هایی از سخت پوستان شامل کوپه پودها (Copepods). این جانوران عمدتا در عمق حدود یک سانتیمتری رسوبات بستر زندگی می‌کنند و در عمق بیش از پنج سانتیمتر بستر مشاهده نمی‌شوند. تعداد گونه‌های این مجموعه با افزایش عمق زیاد می‌شود و این عکس قضیه مشاهده شده در بستر آب‌های کم عمق است که گونه‌های جانوران در آن کم و اندازه آن‌ها بزرگ است.

اغلب شاخه‌های جانوران بی مهره شامل گونه‌هایی با اندازه بزرگ هستند که در بستر دریاها و اقیانوس‌ها تا عمق ۶۰۰۰ متری زندگی می‌کنند. پس از این عمق اثری از برخی بی‌مهرگان به چشم نمی خورد، مانند گونه‌هایی از دسته بازوپایان Brachiopoda و بعضی گونه‌های سخت‌پوستان جانوران بسترزی بزرگ با این خصوصیت که مختص این منطقه هستند، متمایز شده‌اند این در حالیست که برخی از آن‌ها مشابه گونه‌هایی هستند که در آب‌های کم‌عمق زندگی می‌کنند اما یک تفاوت مهم بین آن‌ها وجود دارد؛ موجوداتی که در آب‌های کم عمق زندگی می‌کنند توانایی حس کردن نور را دارند و دارای چشم هستند اما جانوران بسترزی عمیق کور هستند.

برخی گونه‌های بسترزی آب‌های عمیق نسبت به آب‌های کم‌عمق گسترش و انتشار بیشتری دارند. به عنوان مثال دسته Pogonophores زیر ۱۰۰ متر متمرکز می‌شود، در حالی که نوعی خیار دریایی در آب‌های کم عمق مشاهده نمی‌شود و فقط در اعماق زیاد وجود دارد.

از دیگر حیوانات بسترزی گونه‌های مختلف اسفنج  هستند و از مشهورترین آن‌ها گونه‌ای است که در عمق بیش از ۶۰۰۰ متر زندگی می‌کند مانند اسفنج شیشه‌ای که طول آن‌ها به یک متر می‌رسد. این جانور بدن خود را به وسیله اجزایی شبیه طناب به برخی سنگ‌های موجود متصل می‌کند تا بتواند روی گل (رس) باقی بماند. دسته دیگری از جانوران بسترزی نیز هستند که جزء جانوران موفق در زندگی در بستر دریا به شمار می روند که شامل Anthozoa می‌شوند، مانند گونه‌های شقایق دریایی و مرجان‌ها (Corals).

در بستر دریا دو نوع از مرجان‌ها وجود دارد که یک نوع آن مرجان سخت و نوع دیگر مرجان نرم هستند. نوع اول در مناطق دارای جریانات آبی تند زندگی می‌کند اما نوع دوم به شکل کلونی زندگی نمی‌کند و به‌صورت تکی در مناطقی که عمق آن‌ها از ۵۰۰۰ متر بیشتر نمی‌شود، وجود دارند. شقایق دریایی در اعماق بیش از 10 هزار متر یافت می‌شود و بیشتر گونه‌های آن توانایی چسبیدن به سنگ‌ها یا جانوران بستری دیگر مانند اسفنج را را دارند همچنین برخی گونه‌های این شقایق توانایی زندگی در گل را دارند، به‌طوری که شبیه گونه‌های آمیب هستند.

اکثر گونه‌های نرم‌تنان در بستر دریا به خوبی مشاهده می‌شوند. برخی از آن‌ها روی سطح بستر زندگی می‌کنند و برخی دیگر در رس ( گل ) زندگی می‌کنند. بیشتر گونه‌ها کوچک هستند همچنین گونه‌هایی وجود دارند که از دسته شکم پایان هستندو در عمق ۱۰۰۰۰-۶۰۰۰ متر زندگی می‌کنند و جزء نرم تنان به شمار می‌روند چون میزان آهک در صدف آنها بسیار اندک است.

سخت پوستان در بستر نیز وجود دارند اما اهمیت آن‌ها در این منطقه کمتر از اهمیتشان در منطقه آبهای کم عمق است. از جمله آن‌ها دسته سخت پوستان جورپایان (ایزوپود) و ناجورپایان (Amphipods) که شامل میگوهای آب شیرین هستند و از فضولات و رسوبات تغذیه می‌کنند.

راسته ده پایان شامل انواع خرچنگ‌ها و میگوها هستند که در مناطقی با عمق بیش از ۴۳۰۰ متر در مورد خرچنگ‌ها و بیش از ۶۰۰۰ متر در مورد میگوها مشاهده نمی‌شوند.

مهره داران به شکل قابل توجهی در بستر دیده می‌شوند و در اعماق کمتر از ۸۰۰۰ متر ندگی می‌کنند. این موجودات در این مناطق آزادانه زندگی می‌کنند و به‌صورت کلونی نیستند. تجمع آن‌ها منحصر به آب‌های کم عمق شده است.

 باکتری‌ها

باکتری‌ها در اعماق مختلف دریاها و اقیانوس‌ها در رسوبات زندگی می‌کنند و مهمترین موجودات تجزیه کننده مواد ارگانیک به شمار می‌روند. برخی مطالعات نشان داده است که بعضی از گونه‌های باکتری که در اعماق زندگی می‌کنند شبیه گونه‌هایی هستند که در آب‌های کم‌عمق یا حتی در خشکی وجود دارند. مشخص شده که فعالیتهای حیاتی این باکتری کند است و این همان خصوصیتی است که موجودات زنده در اعماق دریاها و اقیانوس‌ها را متمایز می‌کند.

 مطالعات نشان داده که برخی باکتری‌های بسترزی سرعت بالایی در فعالیت‌های حیاتی خود در بخش‌هایی از بدن که غنی از مواد ارگانیک است (مثلا در دستگاه گوارشی جانوران بستر زی مانند سخت پوستان دارند.

انتهای پیام