در مراسم سزار: ژودیت گُدرِش علیه سکوت صنعت سینمای فرانسه در برابر آزار جنسی سخن گفت

مراسم اهدای جوایز سزار که جایزه ملی سینمای فرانسه است، جمعه ۲۳ فوریه / چهارم اسفندماه برای نخستین بار در تاریخ برگزاری‌اش به فضایی برای بحث درباره‌ی آزارجنسی در صنعت سینما بدل شد. ژودیت گُدرِش، بازیگر ۵۱ ساله فرانسوی در سخنرانی‌اش به سکوت صنعت سینمای فرانسه در برابر آزار جنسی انتقاد کرد و گفت:

حالا مدتی است که من شروع کرده‌ام به سخن گفتن، اما صدای شما را نمی‌شنوم. می‌دانم که حرف‌زدن ترسناک است، از دست دادن بودجه، نقش، و شغل ترسناک است و من هم می‌ترسم. اما چطور اجازه می‌دهیم هنری که این‌قدر دوستش داریم، هنری که ما را به هم پیوند می‌دهد، به پوششی برای تجارت دختران جوان تبدیل شود؟

با تلخیص، از سخنرانی ژودیت گدرش در مراسم سزار ۲۰۲۴

پیشروی جنبش می‌تو [من‌هم] که از سال ۲۰۱۷ در ایالات متحده امریکا و با افشاگری زنان هالیوود علیه هاروی واینستاین اوج گرفت، در فرانسه بسیار کند بوده است و افشاگری زنان در صنعت سینما جدی گرفته نمی‌شود و به‌نظر نمی‌رسد که مقامات این کشور از سلب اعتبار اجتماعی از مردان پرآوازه‌ی صنایع فرهنگ‌سازی استقبال کنند. چندی پیش امانوئل مکرون ژرار دوپاردیو، که با اتهام تجاوز و آزارجنسی روبه‌روست را «افتخار فرانسه» خواند و مدعی شد که او «قربانی» روایت‌ها شده است.

فرانسه: دست دولتمردان در دست آزارگران

در چنین فضایی که دولتمردان فرانسوی از آزارگران جنسی حمایت می‌کنند و صنعت سینما به‌طور کلی تاکتیک «سکوت» را در برابر روایت‌گری زنان پیشه کرده، گُدرِش از بنوآ ژکو و ژاک دوایون، دو کارگردان فرانسوی شکایت کرده است. گُدرش ژکو را متهم کرده است که در سال ۱۹۸۷، زمانی که گُدرِش ۱۴ ساله و ژکو ۳۹ ساله بوده‌اند، به او تجاوز کرده و دوایون وقتی او ۱۵ ساله بوده ۴۵ برداشت سینمایی از صحنه‌های شامل سکس را، آن‌هم در شرایطی که این صحنه‌ها در فیلم‌نامه درج نشده بوده‌اند، فیلم‌برداری کرده است. میان وقوع آزارجنسی برای او و طرح شکایتش، مدتی در حدود ۳۰ سال فاصله است. او در مصاحبه‌ای با شبکه «فرانس-انتر» درباره این شکاف زمانی گفت:

تمایلم به به انکار آن‌چه در کودکی و در گذشته‌ام اتفاق افتاده بود باعث شد که سال‌ها بگذرد تا ترومایی که از سر گذرانده‌ام را به رسمیت بشناسم. حتی زمانی که در ایالات متحده امریکا جنبش می‌تو [من‌هم] شروع شد نمی‌توانستم خودم را یک قربانی ببینم و نگران بودم روایتم را به یک داستان تقلیل پیدا کند و این‌که من دختری ۱۴ ساله در برابر مردی ۴۰ ساله بوده‌ام از من «دختری بد» و «همدست» بسازد.

با تلخیص، از مصاحبه‌ی ژودیت گدرش با شبکه‌ «فرانس-انتر»

Ad placeholder

ژاکو و دوایون هر دو این اتهامات، و اتهامات بعدی که از سوی دیگر زنان درگیر در صنعت سینما مطرح شد را دروغ خوانده‌اند و مدعی شده‌اند که تمامی ارتباطات جنسی همراه با «رضایت» بوده‌اند. دوایون از گُدرِش شکایت کرده است و در همین حال، بازیگران دیگری دست به روایت‌گری زده‌اند.

دستاوردهای جنبش می‌تو [من‌هم] به‌رقم سروصدای زیادی که در سال‌های ۲۰۱۷ به پا کرد، حتی در صنعت سینما و در میان سلبریتی‌ها، مورد تردید قرار گرفته‌ است. به‌خصوص در فرانسه، به نظر می‌رسد که روگردانی دولتمردان و سکوت هنرمندان، جنبش را با شکست‌هایی مواجه کرده است. در سال ۲۰۲۰، رومن پولانسکی در حالی جایزه‌ی بهترین کارگردان را در مراسم سزار فرانسه برنده شد که در ایالات متحده امریکا به جرم تجاوز به دختری ۱۳ ساله تحت پیگرد بود. سال گذشته نیز هیئت داوری جوایز سزار فهرستی از نامزدهای بهترین کارگردانی ارائه داد که نام هیچ زنی در آن به چشم نمی‌خورد. فرانسه همچنین از معدود کشورهای اروپایی بود که با وارد کردن مفهوم «رضایت» به تعریف تجاوز جنسی مخالفت کرد. بنابراین، درک اهمیت سخنرانی گُدرِش و دعوتش به شکستن سکوت به درک عمق جنسیت‌زدگی مراسم اهدای جایزه‌ی سزار در فرانسه وابسته است:

تنهایی من تنهایی هزاران نفر مثل من در جامعه‌ی ماست […] من صرفا از گذشته‌ی خودم حرف نمی‌زنم، گذشته‌ی خودم که نمی‌گذرد، گذشته‌ی من، اکنونِ بیش از ۲۰۰۰ نفری است که در طی چهار روز گذشته روایت‌هایشان را برایم ارسال کرده‌اند؛ همچنین آینده‌ی تمام کسانی است که هنوز قدرت آن‌ را پیدا نکرده‌اند که روایت‌گر خود باشند. می‌دانید که برای خودباوری، باور شدن از سوی دیگران هم لازم است […] پس باید شجاعت بلند سخن گفتن از آن‌چه همگی در نهان می‌دانیم را داشته باشیم.

با تلخیص، از سخنرانی ژودیت گدرش در مراسم سزار ۲۰۲۴