خشونت و رابطه پرتنش شهاب حسینی و لادن مستوفی در ساختاری که یک صدا روابط را چیده است/ تنش بازیگران برای کشف لحظه‌های یک نقش

حسین قره: تقریباً هر هفته بعد از پخش این سریال حاشیه‌ای در جامعه شکل گرفت و رسانه‌ها آن را بازتاب دادند، از حاشیه بسیار پررنگی که در این سریال شکل گرفت تعریض به «ماشاالله شمس‌الواعظین» بود که در یکی از قسمت‌های این سریال با نام «محمود واعظ» ظهور یافت و در همان قسمت پس از رفتاری مناقشه آمیز کشته شد و روزنامه‌نگاران و مخصوصاً دوستداران شمس‌الواعظین لب به اعتراض گشودند و به نویسنده و کارگردان معترض شدند که چرا شخصیتی همچون او را دستمایه این سرنوشت کرده است. همچنین از حواشی دیگر که بازتاب داشت ارجاع هوشنگ گلمکانی از این اثر عنقا به «اسرار گنج دره جنی» «ابراهیم گلستان» بود تا اشاره به قتل‌های زنجیره‌ای نویسندگان و روشنفکران و...

درباره فیلم‌نامه و کارگردانی هنوز زود است که اظهارنظر نهایی کنیم، برای آن صبوری لازم است و باید تا آخر بمانیم تا بتوانیم چاله‌ها و چالش‌های اثر را مورد ارزیابی قرار دهیم؛ اما بازی بازیگران از آن سرفصل‌هاست که می‌توان درباره‌اش نوشت.

بازیگری از سنت شرقی تا کنش‌های درونی غربی

سرفصل بازیگری مبحث بسیار جذابی است، بازیگر کیست و چه می‌کند؟ درباره این هر دو و شیوه‌های بازیگری چندین کتاب در دسترس پژوهشگران وجود دارد. از مباحث عمیقی که «کنستانتین استانیسلاویسکی» در اواخر قرن نوزده و اوایل قرن بیستم مطرح می‌کند تا تمام تعریض‌ها و تعارضاتی که شاگردان مستقیم و غیرمستقیمش از «مایرهولد» و «گروتفسکی» تا «آرتو» و «برشت» در اروپا مطرح می‌کنند تا پیروانی همچون «استلا ادلر» و «لی استراس‌بِرگ» در آمریکا که روان، ذهن و بدن بازیگرانی همچون براندو، دنیرو، پاچینو و... را می‌سازند.

بازیگری و بازیگران در کنش‌ها متفاوت هستند، بازیگران اروپایی در سینمای برگمن کنش‌ها و رهیافت روان-تنی بسیار متفاوتی نسبت به بازیگران روسی در آثار تارکوفسکی یا بازیگران ایتالیایی در کارهای فرانچسکو رزی دارند. شاید روزی درباره سنت بازیگری در شرق که متأثر از آیین‌هاست، ازجمله در سینمای «کوروساو»، «ازو»، «ساتیاجیت را» (هند غیرتجاری) «بیضایی»، «کیارستمی» (کیارستمی تعمداً از نابازیگران استفاده می‌کرد) صحبت کنیم.

اگرچه در سرزمین ما بازیگری امر بسیار پیش‌پاافتاده‌ای تلقی می‌شود و بسیاری تصور می‌کنند که می‌توانند از عهده آن برآیند؛ اما در کشورهای دارای سنت نمایشی این بیرون آمدن از خود و در روح و روان دیگری حضور یافتن کار بسیار قابل‌احترام و سختی تلقی می‌شود. قصد پرگویی نیست و به همین خاطر می‌خواهم درباره بازی بازیگران در مجموع و در این سریال صحبت کنیم.