اخبار جریان روشنفکری ایران

ابراهیم گلستان، نویسنده و کارگردان سرشناس ایرانی، در بریتانیا درگذشت
صدای آمریکا

ابراهیم گلستان، نویسنده و سینماگر سرشناس درگذشت

صدای آلمان - ۳ شهریور ۱۴۰۲
اسرار گنج دره جنی اسرار گنج دره جنی فیلمی است ایرانی ساخته ابراهیم گلستان. او در سال ۱۳۵۳ کتابی نیز به همین نام بر اساس آن فیلم نوشته‌ است فیلم کنایه و تمثیلی است از مدرنیزاسیون آمرانه شاه و روند نوسازی سطحی او. کارگردان که امکان توقیف فیلم را...
بازخوانی حکایات رمزی سهروردی به شیوۀ پدیدارشناختی اشراقی
خبرگزاری مهر

قهرِ پیامبرگونه آل‌احمد با جریان روشنفکری ایران

خبرگزاری مهر - ۷ اسفند ۱۴۰۰
خبرگزاری مهر، گروه فرهنگ و اندیشه: نخستین مواجهه ایرانیان با مدرنیته، بر اثر شکست سپاه نامنظم عباس میرزا از ارتش مجهز و مدرن روسیه اتفاق افتاد که مواجهه یک مغلوب در برابر غالب بود. به عبارتی با این شکست چکش مدرنیته به مغز ایرانیان خورد. مرحوم فریدون آدمیت در...

از اکبر رادی تا صادق بوقی/ ریشه‌های فرهنگی ناشادی ایرانیان

آفتاب - ۳۰ آذر ۱۴۰۲
آفتاب‌‌نیوز : هومان دوراندیش در عصرایران نوشت: اکبر رادی، نمایشنامه‌نویس برجستۀ ایرانی، نمایشنامه‌ای دارد با عنوان «از پشت شیشه‌ها». از پشت شیشه‌ها، حکایت نویسنده‌ای روشنفکر به نام "بامداد" است که اهل شادی و رفت‌وآمد و دیدوبازدید و تفریح و دویدن در پی پیشرفت و موفقیت نیست. بامداد در انزوا...  طبیعتا رادی به عنوان فردی که تا قبل از انقلاب ۵۷ زیر چهل سال سن داشت، تا حد زیادی تحت تاثیر فضای حاکم بر محافل و جریان روشنفکری ایران چنین نگاهی به شادی و زندگی و موفقیت داشت

تأخیر عجیب جایزه جلال

جام جم - ۱۵ آذر ۱۴۰۲
او در جوانی راه خود را از خانواده جدا کرد و به جای تحصیل در حوزه علمیه مانند برادر بزرگ‌ترش که در جوانی درگذشت، تحصیلات دبیرستانی و دانشگاهی را پی گرفت. جلال به‌واسطه آثارش در داستان‌نویسی، مردم‌نگاری، ترجمه‌هایش از چهره‌های مشهور ادبیات معاصر جهان و نیز نقشش در جریان روشنفکری... جلال به‌واسطه آثارش در داستان‌نویسی، مردم‌نگاری، ترجمه‌هایش از چهره‌های مشهور ادبیات معاصر جهان و نیز نقشش در جریان روشنفکری ایران، از چهره‌های مهم ادبیات ایران است
یادداشت سال ۵۸ رهبر انقلاب درباره جلال آل احمد + دستنویس
خبر آنلاین

یادداشت سال ۵۸ رهبر انقلاب درباره جلال آل احمد + دستنویس

خبر آنلاین - ۱۸ شهریور ۱۴۰۱
دفتر حفظ و نشر آثار حضرت آیت‌الله العظمی خامنه‌ای به مناسبت سالگرد درگذشت جلال آل احمد، یادداشتی از رهبر معظم انقلاب اسلامی درباره این نویسنده برجسته تاریخ کشورمان را منتشر کرده است. در توضیح این یادداشت آمده است:‌ آنچه در پی می‌آید پاسخ‌های رهبر انقلاب به پرسش‌های انتشارات رواق... جریان روشنفکری ایران که حدوداً صد سال عمر دارد با برخورداری از فضل «آل‌احمد» توانست خود را از خطای کج‌فهمی، عصیان، جلافت و کوته‌بینی برهاند و توبه کند

با گذشته در جیب به سوی آینده

رادیو زمانه - ۱۱ اردیبهشت ۱۴۰۱
می خواهیم از گذشته رها شویم. از یک طرف، خواسته‌ای موجّه است: زیرا زندگی در سایه‌ی آن غیرممکن است؛ به خصوص اگر قرار باشد جنایت و ظلم کنونی دوباره با جنایت و ظلمی دیگرجبران شود، این وحشت پایان نمی‌یابد. واز طرف دیگر، خواسته‌ای ناممکن است، زیرا گذشته‌ای که می‌خواهیم...حمله‌ی گسترده‌ای که برای چندمین بار پس از مرگ رضا براهنی در فضاهای مجازی علیه جریان روشنفکری ایران به راه انداختند، زنگ خطر دیگری است از احتمال سرکوب وسیعِ روشنفکری و کتابسوزان‌هایی که این نوید دهندگان دوره‌ی پیشااهریمنی در سر می‌پرورانند

عطاءالله مهاجرانی: مقابل براندازان می‌ایستم

آفتاب - ۹ آذر ۱۴۰۰
آفتاب‌‌نیوز : احمد غلامی؛ گفت‌وگو با عطاالله مهاجرانی برای من جذابیت‌های ویژه‌ای دارد. او سیاست‌مداری هجرت‌کرده از سیاست است و اگر زمانی بخواهد به سیاست بازگردد که به نظرم بعید است، با یک هویت دوپاره روبه‌رو خواهد شد. هویت دوتکه‌ای که در نبرد با یکدیگرند؛ همچون رمان درخشان طیب... نباید ناگفته بماند که در زمان وزارت او جایزه ۲۰ سال ادبیات داستانی برگزار شد و بسیاری از نویسندگان جریان روشنفکری ایران و کانون نویسندگان مورد توجه جدی قرار گرفتند
یوسف اسحاق‌پور؛ مفسر مدرنیتهٔ ایرانی
رادیو فردا

یوسف اسحاق‌پور؛ مفسر مدرنیتهٔ ایرانی

رادیو فردا - ۲۶ مهر ۱۴۰۰
یوسف اسحاق‌پور، پژوهشگر و عکاس و استاد یکی از دانشگاه‌های پاریس که در ۸۱ سالگی در این شهر درگذشت، با انتشار بیش از چهل کتاب به زبان فرانسه طی نیم قرن گذشته یکی از مطرح‌ترین منتقدان هنری ایرانی‌تبار در غرب بود. آثار او، که آن‌ها را به زبان فرانسه... در واقع آثار او را می‌توان نوعی روایت تاریخ مدرنیسم در هنر جهان و همچنین روایت مدرنیسم در جریان روشنفکری ایران قلمداد کرد
تحولات ترجمه کتب عربی و مواجهه جوامع فارسی زبان
خبرگزاری مهر

تحولات ترجمه کتب عربی و مواجهه جوامع فارسی زبان

خبرگزاری مهر - ۱۷ مهر ۱۴۰۰
به گزارش خبرنگار مهر یاسر عسگری، پژوهشگر و مدیر انتشارات راه یار در یادداشتی درباره تحولات ترجمه کتب عربی و مواجهه جوامع فارسی زبان نوشت: شناخت دوره‌ها و تحولات ترجمه کتب عربی می‌تواند نشان دهد که جامعه فارسی زبان ایران چه نگاه‌هایی به جامعه فرهنگی و فکری جهان عرب... برخی مدعی اند جریان روشنفکری ایران به جریان روشنفکری جهان عرب به عنوان یک جریان اصیل فکری نگاه نمی‌کند و آن را به تبع جریان نظام لیبرال غربی قلمداد می‌کرند و نگاهی ابزارمحور به آن دارد تا بتواند جریان فکری و اجتماعی و فقهی حاکم را به چالش بکشد
کارنامه قزوینی و کارنامه روشنفکری ایران
بی بی سی فارسی

کارنامه قزوینی و کارنامه روشنفکری ایران

بی بی سی فارسی - ۱۱ مهر ۱۴۰۰
کارنامه قزوینی و کارنامه روشنفکری ایرانعباس میلانینویسنده و پژوهشگر۱۰ مهر ۱۴۰۰ - ۲ اکتبر ۲۰۲۱اگر از اهل کتاب بپرسیم که پرنفوذترین روشنفکران صد سال اخیر ایران کدامند، چند نفر از محمد قزوینی یاد خواهند کرد؟ چند نفر حتی اگر نام قزوینی را در چنین سیاهه ای بیابند، خواهند گفت که... ببینیم آیا به راستی این تنها الگوی موجود و معتبر روشنفکری آن زمان بود؟ ببینیم چطور شد جریان روشنفکری ایران که برخاسته از جنبش مشروطه بود، از دهخدا و کسروی، که نظراتی دقیق در مورد نقش دین در تجدد و نیاز به جدایی دین و دولت داشتند، به جایی رسید که امثال نواب صفوی و موتلفه، که از بقایای فکری شیخ فضل الله نوری مشروعه طلب بودند، "متحد" طبیعی طیف وسیعی از روشنفکران متجدد شدند؟ چطور شد که نگاه پرمغز و در عین حال انتقادی قزوینی به غرب و شرق شناسی اش به باسمه ای به نام «غرب زدگی» امثال آل احمد ره سپرد؟ چطور شد که قزوینی که خود شاگرد شیخ فضل الله بود و نخست کوشید اورا به راه مشروطه هدایت کند و وقتی دید شیخ هدایت شدنی نیست راهش را یکسره از او جدا کرد ولی کسانی که خود را منتقد شیخ می دانستند در این چند دهه، دانسته یا ندانسته همراه شیخ و ادامه دهندگان راهش شدند؟ قزوینی در نامه ای به شیخ فضل الله در عین اینکه خود را «خانه زاد» او می خواند، از شیخ می پرسد که چطور است روحانیون اسلام که قاعدتا باید «قائد ملت» باشند، از مجلس شورای ملی و از تاسیس بانک ملی، که «اخبارش مهم ترین خبر مملکت است»، و از وجود مطبوعات آزاد دفاع نمی کنند؟ میکوشد شیخ را با اشاره به رفتار «رؤسای مسیحیان» به جانبداری از مشروطه وادارد